بورس‌نیوز، قدیمی ترین پایگاه خبری بازار سرمایه ایران

      
شنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۳ - ۱۰:۲۳
کد خبر : ۱۲۳۷۹۷
امیرهادی انواری- کار جمشید بسم‌الله است! این پاسخی بود که دولت دهم در برابر انبوه گلایه‌های مردم درباره عدم کنترل قیمت ارز ارایه داد. حالا در سال 1393 که برخی از حامیان همان دولت دلواپس شدند، جداول و آمارها به دست ما می‌رسد، جداول و آمارها بعضا ناقص هستند اما از همین‌ها هم می‌توان به مسایلی پی برد؛ به شبکه بانکی که حالا بزرگی آن به 28 بانک رسیده، 28 بانکی که حدود نیمی از آنها در دولت دکتر احمدی‌نژاد مجوز فعالیت گرفتند. بانک‌هایی که در اوج نوسانات قیمت ارز و مشکلات ملی، صرافی تاسیس کردند. این برشی کوتاه است از خرید و فروش ارز در شبکه بانکی کشور طی سال‌های 1387 تا 1391، زمانی که بسیاری از منتقدان فعلی سکوت کرده بودند؛ زمانی که در آن سوی صحنه کمرهایی که از گرانی و مشکلات معیشتی می‌شکستند و مراکزی به سوداگری
مشغول بودند.
بررسی اطلاعات منتشر شده از سوی بانک‌ها نشان می‌دهد طی سال‌های 1387 تا 1391 یعنی دولت دهم، حجم خرید و فروش ارز توسط شبکه بانکی کشور بالغ بر 5/0 میلیارد دلار (رقم دقیق: 466 میلیون و 576 هزار دلار) بوده است که از این میان 261 میلیون و 990 هزار دلار آن به فروش و 204 میلیون و 586 هزار دلار آن به خرید ارز اختصاص داشته است.
بانک‌های کشور در سال 87 جمعا 35621 میلیون دلار، در سال 88 جمعا 43865 میلیون دلار، در سال 89 جمعا 48356 میلیون دلار، در سال 90 جمعا 43155 میلیون دلار و در سال 91 جمعا 33589 میلیون دلار ارز خریداری کردند و در همین سال‌ها به ترتیب: 967/50 میلیون دلار، 010/52 میلیون دلار، 129/59 میلیون دلار، 911/61 میلیون دلار و 973/37 میلیون دلار ارز به فروش رساندند. توجه داشته باشید که این ارقام ربطی به صرافی‌های وابسته به بانک‌ها ندارد.
بانک مرکزی در برابر صراف بازی بانک‌ها
اسفندماه سال گذشته به روال گذشته، لیستی از صرافی‌های مجاز بی‌سروصدا از سوی بانک مرکزی منتشر شد. در سال‌های اخیر و در دولت دوم احمدی‌نژاد تقریبا تمام بانک‌ها یک شرکت صرافی هم تاسیس کرده بودند، در آن سال‌ها که بحران ارزی تمام ابعاد اقتصاد کشور را تحت‌تاثیر قرار داده و مساله قیمت ارز مستقیما در معیشت مردم کوچه و بازار اثر گذاشته بود، بانک‌ها هر کدام برای خود شرکت صرافی تاسیس کرده و وارد بازار ارز شده بودند. اواخر سال گذشته بانک مرکزی لیست صرافی‌های مجاز را از طریق سایت خود اعلام کرد، بررسی این لیست نشان می‌دهد مجوز فعالیت صرافی هفت بانک خصوصی کشور و یک موسسه اعتباری تمدید نشده یا تعلیق و فاقد اعتبار تشخیص داده
شده است.
سال 91 در جریان تکانه‌های شدید ارزی در کشور، بانک مرکزی انگشت اتهام را متوجه فعالیت‌های ارزی بانک‌های خصوصی هم کرد و برخی از آنها متهم شدند با وجود دریافت ارز با قیمت رسمی 1226 تومانی، آن را از طریق شرکت‌ها و مراکز وابسته به خود با قیمت آزاد به مصرف رسانده و از این طریق سودهای هنگفتی نصیب خود کرده‌اند.
اکنون به نظر می‌رسد این موضوع در دوره ریاست جدید بانک مرکزی نیز مورد توجه قرار گرفته است. در میان این لیست می‌توان صرافی‌های مربوط به بانک‌های مشهوری چون « بانک پاسارگاد» (خدمات ارزی و صرافی پاسارگاد) و صرافی « بانک سامان» را مشاهده کرد که به عنوان مشهورترین شرکت‌های موجود در این لیست، در دوره جدید مورد تایید بانک مرکزی قرار نگرفته‌اند و پرونده آنها فعلا زیر ذره‌بین کارشناسی بانک مرکزی است.
همچنین در این لیست صرافی بانک‌های «اقتصاد نوین»،
« بانک شهر» و « بانک دی» نیز وجود دارند که مجوز
« بانک دی» اساسا فاقد اعتبار اعلام شده است.
همچنین بانک مرکزی در لیست رسمی خود مجوز صرافی موسسه اعتباری توسعه را نیز تعلیق کرده است.
موارد عجیب ارزی
بانک نوظهور شهر که در ایام پر التهاب سال 88 از طریق شهرداری تهران فعالیت آن آغاز شد، یکی از موارد عجیب فعالیت‌های ارزی است، در یکی از گزارش‌های مالی این بانک مربوط به سود و زیان بانک شهر در سال 91 آمده است که در ردیف سود حاصل از مبادلات ارزی این بانک 230 میلیارد ریال سود داشته است، اما تمام جداول مربوط به مبادلات ارزی از جمله ال سی، ضمانتنامه، حوالجات وخرید و فروش ارز خالی است.
یا بانک کشاورزی که مبادلات ارزی آن تنها در ردیف خرید و فروش ارز بیش از 50 میلیون دلار است هیچ اطلاعاتی در مورد سود و زیان از مبادلات ارزی طی سال‌های 87 تا 91 ارایه نکرده است! چنین تناقضاتی ابهاماتی را در مورد نحوه فعالیت این بانک‌ها طی سال‌های مورد بررسی ایجاد می‌کند که در اینجا بنا بر حجم محدود همگی آنها قابل طرح نیستند، اطلاعات مالی موجود در این نوشته از گزارش علمکرد نظام بانکی کشور که موسسه عالی آموزش بانکداری ایران (وابسته به بانک مرکزی) آن را در تابستان سال 92 منتشر کرده اخذ شده است.
بانک تجارت: این بانک طی سال‌های 1387 تا 1391 به تنهایی 15 درصد خرید و فروش ارز در بین 28 بانک کشور را به خود اختصاص داده است. طی این مدت حجم معاملات این بانک به صورت مستقیم در بازار ارز بالغ بر 69733 میلیون دلار بوده است که این رقم حاصل خرید 35042 میلیون دلار و فروش 34691 میلیون دلار ارز بوده است.
بیشترین خرید بانک تجارت در سال 87 و کمترین آن در سال 91 بوده، همچنین بیشترین فروش ارز در این بانک مربوط به سال 90 و کمترین آن مربوط به سال 91 است.
این بانک سود حاصل از مبادلات ارزی خود را 5819 میلیارد ریال طی پنج سال مورد بررسی اعلام کرده است، توضیح مبادلات ارزی بانک تجارت در هیچ سالی زیانده نبوده است.
بانک توسعه صادرات: خرید 194/12 میلیون دلاری و فروش 889/52 میلیون دلاری ارز حجم خرید و فروش ارز در این بانک را طی سال‌های 87 تا 91 به 65083 میلیون دلار رسانده است. این بانک در جداول مالی خود سود حاصل از مبادلات ارزی را 1507 میلیارد ریال عنوان کرده است. بیشترین سود این بانک از مبادلات ارزی در سال 89 رخ داده است.
بانک سامان: بانک غیر دولتی سامان طی سال‌های 87 تا 91 جمعا 870/26 میلیون دلار ارز خریده و 133/33 میلیون دلار ارز فروخته است، حجم مبادلات آن در زمینه خرید و فروش ارز به 466576 میلیون دلار می‌رسد که برابر 13 درصد کل خرید و فروش شبکه بانکی طی سال‌های 87 تا 91 است. بانک سامان سود حاصل از مبادلات ارزی را طی سال‌های یاد شده در گزارش‌های مالی خود برای این پنج سال 2908 میلیارد ریال عنوان کرده است.
بانک ملت: 466576 میلیون دلار حجم خرید و فروش این بانک طی سال‌های 87 تا 91 است که از خرید 026/27 میلیون دلار و فروش 446/27 دلار ارز تشکیل شده است. حجم خرید و فروش بانک ملت 12 درصد کل خرید و فروش ارز در شبکه بانکی کشور است. این بانک سود خود از فعالیت‌های ارزی را طی مدت یادشده 8975 میلیارد ریال عنوان کرده است و در هیچ سالی نیز مبادلات ارزی آن زیانده نبوده است.
بانک کشاورزی: در رده بانک‌های تخصصی طبقه‌بندی می‌شود که ظاهرا باید در کشاورزی فعالیت کند، اما 12 درصد حجم کل خرید و فروش ارز طی سال‌های اخیر از طریق این بانک انجام شده است. از سال 87 تا 91 این بانک جمعا 421/27 میلیون دلار ارز خریده و 963/26 میلیون دلار ارز نیز به فروش رسانده است. در گزارش‌های مالی این بانک برخلاف سایر بانک‌ها، رقم سود حاصل از مبادلات ارزی خالی است!
حجم خرید و فروش ارز در سایر بانک‌ها زیر 10 درصد است، بر این اساس بانک‌های پاسارگاد، صادرات، اقتصاد نوین، هر کدام هفت درصد، بانک مسکن چهار درصد، بانک ملی سه درصد، بانک‌های کارآفرین و سپه هر کدام دو درصد و بانک صنعت و معدن یک درصد از مجموع مبادلات ارزی در زمینه خرید و فروش ارز در شبکه بانکی را به خود اختصاص دادند.
اکنون بانک مرکزی با 28 بانک مواجه است؛ بانک‌هایی که حدود نیمی از آنها در دولت‌های نهم و دهم با مجوز بانک مرکزی، «بانک» شدند و از سوی دیگر شرکت‌های صرافی و شرکت‌های تابعه بانک‌ها که در سال‌های گذشته در آشفته بازار ارز به دنبال سوداگری بودند. نکته آنکه توجیح سودآوری برای مجموعه اقتصادی برای این بانک‌ها قابل قبول نیست، چراکه بسیاری از این بانک‌ها مجموعه‌های تخصصی هستند که از دولت بابت فعالیت خود کمک دریافت می‌کنند.
اشتراک گذاری :
ارسال نظر