آرمان روزنامه نزدیک به هاشمی رفسنجانی که همواره پیگیر هر خبر منتشر شده درباره احمدینژاد است، امروز هم در مطلبی با تیتر«سیاستهای پنجگانه احمدینژاد برای بازگشت به قدرت»نوشته: سفرهای استانی محمود احمدینژاد، از خوزستان در جنوب کشور گرفته، تا طالقان در مرکز و دریاکنار در شمال، در فاصلهای نه چندان دور با انتخابات مجلس، در معادلات سیاسی معنای تلاش برای بازگشت و دستیابی مجدد به قدرت را به همراه دارد.
ایلنا نوشت: تلاشی که این روزها آنقدر ملموس است که امیر محبیان تئوریسین اصولگرایان در وصف آن بگوید: «تلاش محمود احمدینژاد برای بازگشت به قدرت روشن است. او به آرامی در انتظار شرایط مناسب است. ظهورهایگاه و بیگاه برای تست محیط است». نفوذ احمدینژاد در بخشهایی از جناح راست کافی بود تا با استفاده از اختیارات ۸سالهاش، شبکهای از حامیان و هواداران را ساماندهی کند که پس از دوران ریاست جمهوری نیز به کارش بیاید. مضاف بر اینکه دانشگاه ایرانیان نیز از روزهای نزدیک به پایان دولت دهم به عنوان پایگاه انتخاباتی حلقه حامیان برای ورود به انتخابات مجلس انتخاب شد تا در نهایت محمود احمدینژاد در فعالیت سیاسی از اندک ریزشهای ناشی از انتقاد و حتی یأس به روحانی، سود ببرد. قصد اصلی دو سفر محمود احمدینژاد در یک ماهه اخیر هنوز مشخص نشده اما فعالیت گسترده حامیان وی در سفرهای استانی پس از ریاست جمهوری، مخصوصا سفر وی به شمال کشور میتواند آغاز علنی شدن فعالیت سیاسی معطوف به قدرت احمدینژاد باشد.
فضای مجلس در آستانه رأیگیری برای وزیر پیشنهادی علوم
اعتماد در بررسی شانس کسب رأی اعتماد نیلی احمدآبادی برای وزارت علوم در مطلبی با تیتر«سکوت اقلیت در انتظار نظر اکثریت»نوشته است: منتقدان دولت، محمود نیلی را چندان برای وزارت علوم مناسب نمیدانند، اما مسأله این است که آیا این بار هم میتوانند در زورآزمایی سیاسی جدید موفق باشند یا نه. سخنگو فراکسیون رهروان ولایت تا اینجا نظرش این است که طیف معتدل مجلس سرنوشت این رأی اعتماد را تعیین خواهند کرد، نه منتقدان دولت.
منتقدان بیرون از مجلس خیلی روشن گفتهاند که مخالف وزارت محمود نیلی هستند، بسیج دانشجویی از جمله همین طیفهاست که این موضوع را هفته گذشته در نامهای به رئیس جمهوری بیان کرد. اما در داخل مجلس هنوز چندان موضعگیری شفافی انجام نشده است.
دیروز غلامعلی حدادعادل از پر نفوذترین نمایندگان مجلس در طیف منتقدان دولت درباره رای اعتماد به نیلی گفت که «شاخصهای اکثریت مجلس نسبت به وزیر علوم در استیضاح قبلی اعلام شده و معیار و ملاک و انتظارات روشن است که درباره وزیر پیشنهادی هنوز زود است که چیزی گفته شود». وی ادامه داد: «اینکه نتیجه درباره فرد معرفی شده چه میشود و در این زمینه قضاوت کنیم زود است». وی درباره شناختش از نیلی احمدآبادی گفت: «تا قبل از معرفی این فرد به عنوان سرپرست دانشگاه تهران شناخت آنچنانی درباره وی وجود نداشته است و عملکرد سابق وی باید بررسی شود».
این در حالی است که یکی از حامیان دولت در مجلس با صراحت بیشتری درباره موضع منتقدان در قبال محمود نیلی سخن گفته است. حجت الله درویشپور پیشتر گفته بود که «نیلی از دلایل استیضاح فرجی دانا بود» و در همین حال از مخالفت اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات با این گزینه خبر داده بود. با این وجود اعضای این کمیسیون و از جمله غلامعلی حدادعادل هنوز با صراحت موضع خود را اعلام نکردهاند. حدادعادل در این باره گفته است: «موضوع معرفی نیلی احمدآبادی به تازگی مطرح شده و مجلس شورای اسلامی هنوز بعد از معرفی وی جلسهای نداشته تا استنباطی صورت بگیرد».
شاید دلیل این محافظه کاری در بیان موضع نسبت به گزینه پیشنهادی رییس جمهور را باید در اظهارات صفر نعیمی رز، سخنگوی فراکسیون اکثریت مجلس دید که گفته است این بار تعیین کننده نتیجه رای اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم نظر این فراکسیون خواهد بود. او به تحولاتی چون انتخابات اعضای ناظر مجلس در شورای نظارت بر مطبوعات و صدا و سیما اشاره کرده و آن را نشانهای میداند دال بر اینکه دیگر نظر طیف منتقد دولت و فراکسیون اصولگرایان چندان در تعیین نتیجه رای اعتماد تاثیر اصلی را نخواهد داشت.
فضل الله یاری در آغاز سرمقاله ابتکار با تیتر«تخلف کمتر از ۳هزارتا صرف نمیکند!»نوشته است: واکنش برخی از رسانهها به گزارشِ نتیجه بررسی بورسیههای غیر قانونی عجیب به نظر میرسد. واکنشی که همزمان و حساب شده ابراز شده تا همچنان پوششی بر رانت خواریهای چند سال گذشته باشد. در حالی که مسئولان وزارت علوم نتیجه بررسیهای خود درباره ماجرای جنجالی بورسیههای غیر قانونی مسئولان وزارت علومِ دولت سابق را منتشر کردند، واکنش حساب شده ـ اگر نگوییم زنجیره ای ـ برخی از رسانهها را به دنبال داشت. نتیجه این بررسی در یک نگاه کلی موارد زیر را به دنبال داشت؛
۱ـ لغو بورسیه ۸۴۰ نفر ۲ـ قطع تحصیل ۳۶ نفر ۳ـ ۱۲۴۱ نفر باید تا ۱۵ بهمن اعلام نیاز از دانشگاهها را اخذ کنند. (کاری که باید قبلاً میکردند.) و در غیر این صورت وضعیت بورس آنها به تحصیل با هزینه شخصی تبدیل خواهد شد. ۴ـ ۴۸۸ نفر از افراد بورسیه شده در وضعیت استخدامی «پیمانی» بوده و شرایط لازم برای بورسیه شدن را نداشتند و هیأت امنای دانشگاهها باید درموردِ آنها تصمیم بگیرند.
اگر چه میتوان در گزارش مسئولان وزارت علوم درباره بورسیهها آمارهای دیگری از عملکرد غیرقانونی به دست آورد، اما تا همین جا برای پاسخ به واکنشهای عجیب برخی رسانههای مدعی اصولگرایی کافی است. این رسانهها روز گذشته وانمود کردند که گویی هیچ اتفاق غیرقانونی رخ نداده است. آنها با انتشارِ اخبار، گزارش، تحلیل و مصاحبه با مسئولانِ سابقِ وزارت علوم به گونهای برخورد کردهاند که گویی به یک «فتح الفتوح» دست یافتهاند و انگار ادعاهای مسئولان دولت کنونی در زمینه بورسیههای غیرقانونی از بیخ دروغ بوده است.
این در حالی است که توجه به آمارهای ارائه شده در گزارش وزارت علوم به خوبی این موضوع را نشان میدهد که همچنان آمار تخلف گسترده در این باره بالاست، اگرچه ممکن است به اندازه عددی که پیش از این اعلام شده بود (بیش از ۳۷۰۰ نفر) نباشد؛ اما گویی همین موضوع میتواند سندی باشد برای تبرئه مسئولین خطاکار دولت سابق.
این رسانهها در اقدامی هماهنگ همه این گزارش را رها کرده و تنها به قطع روند تحصیلی ۳۶ نفر (مندرج در گزارش) استناد کردهاند، تا بگویند از آمار اعلام شده قبلی تنها «یک درصد» آن درست بود. در حالی که با یک نگاه حداقل میتوان متوجه لغو بورسیه ۸۴۰ نفر دیگر نیز شد.
حسن وزینی نیز در ستون اول دفتر روزنامه دولتی ایران در مطلبی با تیتر«پشت پرده بورسیهها چه خبر است؟»نوشته است: این روزها همزمان با طرح موضوع امر به معروف و نهی از منکر در مجلس، ماهیت این موضوع بیش از هر زمان دیگری مورد توجه و تحلیل کارشناسان و مردم قرار گرفته است. حسن روحانی هم چند روز پیش در سفر استانی خود به زنجان هشدار داد که مبادا دروغ، تهمت، رشوهخواری و بورسیههای تقلبی منکر پنداشته نشوند. اما واکنش برخی رسانهها و اظهارات چهرههای سیاسی وابسته به یک محفل ضد اعتدالگرایی، ناخواسته اذهان عمومی را متوجه اهمیت «منکر» و مصادیق پراهمیتتر آن ساخت. پس از انتشار گزارش جزئیات تخلفات پرونده بورسیه، انتظار منطقی و بدیهی این بود که رسانهها و محافل مخالف دولت لااقل به احترام قاعده مبارک «امر به معروف و نهی از منکر» دست از قضاوتهای بدبینانه و باندی بردارند و مهر تأیید بر رویکرد دفاع از قانون بزنند اما گویا پایانی برای تخریب نیست.
روزنامه جوان واکنش به موضعگیری اخیر مقامات امریکایی توسط عراقچی را با تیتر«حتی یک تحریم را در توافق جامع نمیپذیریم»مورد توجه قرار داده و نوشته است: سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی و امور بینالملل وزیر خارجه ایران در ارتباط با اظهارات وندی شرمن، معاون وزیر خارجه امریکا و مسئول هیئت مذاکراتی این کشور در ۱ +۵ گفت: مذاکرات ایران با کشورهای ۱+ ۵ در مسیر سخت و پرفراز و نشیبی پیش میرود و اتمام آن در مهلت مقرر از چشمانداز روشنی برخوردار نیست و بدون تردید تلاش برای مذاکره از طریق رسانهها به جای میز مذاکره و بیان علنی مطالبات سیاسی، به خصوص چنانچه با زیادهخواهیهای غیرمنطقی همراه باشد نه تنها کمکی به پیشبرد مذاکرات و رسیدن به توافق نهایی تا قبل از موعد مقرر نمیکند بلکه مسیر دشوار فعلی را هرچه سختتر و ناپیمودنی میکند.
او اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران بر اساس سیاست اصولی خود که مبتنی بر رد تمامی سلاحهای کشتار جمعی از جمله سلاحهای هستهای بر اساس فتوای مقام معظم رهبری است، وارد مذاکرات هستهای شده و با حسن نیت این مذاکرات را تا حصول نتیجه نهایی دنبال خواهد کرد. ما نیز معتقدیم که فرصت موجود فرصت مغتنمی است که تکرار آن شاید به آسانی برای هیچکدام از طرفها مقدور نباشد، ما اطمینان داریم چنانچه طرف مقابل بر هدف ادعایی خود در مذاکرات، یعنی کسب اطمینان از صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران صادق و پایبند باشد رسیدن به این هدف کار چندان مشکلی نیست.
عراقچی افزود: هیأت مذاکره کننده ایرانی تاکنون ایدهها و پیشنهادات متعددی که دارای قابلیت عملیاتی و اجرایی بوده و هرگونه نگرانی احتمالی از برنامه هستهای ایران را از بین میبرد ارائه کرده است و چنانچه لازم باشد افکار عمومی جهانیان در زمان مقتضی از جزئیات این پیشنهادها مطلع خواهند شد و آنگاه همگان قضاوت خواهند کرد که چنانچه فرصت موجود از دست برود کدام طرف مقصر بوده و مسئولیت بهعهده کیست؛ کما اینکه حتی مسئولان سیاسی کنونی غربی هم علنا تاسف خود را برای از دست رفتن فرصتهای مشابه پیشین به دلیل زیادهخواهی دولت بوش اعلام کردهاند.
روزنامه اعتماد همتفاهمها و اختلافهای هستهایرا در گفتوگو با مجید تخت روانچی بررسی کرده است. معاون وزیر خارجه در پاسخ به اینکه «احتمال تمدید مذاکرات را تا چه اندازه جدی میدانید؟ کاترین اشتون اخیرا اعلام کرده است که رسیدن به توافق تا ۲۴ نوامبر دور از دسترس است»، گفته: واقعیت مطلب این است که در حال حاضر تمام تمرکز ما بر به توافق رسیدن تا آن زمان است. مسأله تمدید مذاکرات نه تنها در دستور کار نیست که تا به امروز به هیچ وجه مطرح هم نبوده است. تمدید مذاکرات نه گزینه مناسب ایران و نه مدنظر و مناسب غرب است. البته این احتمال وجود دارد که هرکدام از طرفهای حاضر در مذاکرات پیش بینیهایی داشته باشند اما تمرکز ما در حال حاضر بر رسیدن به توافق تا ۲۴ نوامبر است. ما فکر میکنیم که رسیدن به این توافق شدنی است و البته که بحثهای بسیار مشکلی در جریان است و زمانبر هم است.
ایران انعطافهای لازم را در این مذاکرات نشان داده و این طرف مقابل است که باید تصمیمهای سختی در این مدت باقی مانده بگیرد. ما امیدوار هستیم که طرف مقابل بتواند در این مدت زمان باقی مانده این تصمیم را بگیرد چرا که اگر ما به دنبال رسیدن به توافق و تفاهم پایدار هستیم تصمیمهای سختی باید گرفته شود. ایران هم در ارتباط با اجرای تعهدات خود به آژانس بینالمللی انرژی اتمی و هم ارتباط با اجرای تعهدهای داده شده در قالب برنامه ژنو با استناد به گزارشهای بینالمللی بسیار خوب عمل کرده است. ایران حسن نیت خود را در زمانهای متفاوت نشان داده است. تعداد بازدیدهایی که در یک دهه گذشته از تأسیسات هستهای ایران صورت گرفته، بیسابقه و بر اساس گزارشهای آژانس ایران در این سالها هیچ گونه تخطی در حوزه فعالیتهای هستهای خود نداشته است. این مسأله نشان میدهد که ایران هم حس نیت دارد و هم کار خلافی انجام نداده است. از سوی دیگر تأیید اجرای تعهدات ایران در قالب برنامه اقدام مشترک از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که ایران هم حسن نیت دارد و هم به تعهدات خود عمل کرده است. این مسائل نشان میدهد که طرف ایرانی در عمل حسن نیت خود را نشان داده است. ایران در مذاکرات هم حسن نیت خود را نشان داده و انعطاف پذیری لازم را هم داشته است و امیدواریم که طرف مقابل هم رفتار مشابهی نشان دهد تا بتوانیم به توافق برسیم.
مهدی محمدی در روزنامه وطن امروز با طرح این نظر که «تمدید توافق ژنو به نفع ایران نیست»، پنج دلیل زیر را برشمرده است؛
۱ـ قبل از هر چیز، تمدید توافق ژنو در قالب یک توافق موقت جدید، با استراتژی آمریکا مبنی بر برچیدن تدریجی زیرساخت صنعت هستهای ایران بدون هرگونه دستکاری جدی در رژیم تحریمها کاملا منطبق است. آمریکاییها میدانند برچیدن یکباره برنامه هستهای ایران ممکن نیست بنابراین راهبردی را در پیش گرفتهاند که در طولانیمدت تأسیسات حساس هستهای ایران را تعطیل کرده و ذخیره مواد هستهای ایران را تهی کنند. تمدید توافق ژنو کاملا با این استراتژی منطبق است و هرگز به ایجاد یک تغییر اساسی در رژیم تحریمها منجر نخواهد شد.
۲ـ اگر فرض کنیم همچنان هدف نهایی مذاکرهکنندگان ایران دستیابی به یک توافق نهایی است، پذیرش یک توافق موقت جدید که در آن بخشهای بیشتری از برنامه هستهای ایران دچار آسیب شود، قدرت چانهزنی ایران در مذاکرات دشوارتر بعدی را به نحو اساسی کاهش خواهد داد. اگر آمریکاییها، حس کنند بدون اینکه چیز زیادی روی میز گذاشته باشند در حال رسیدن به اهداف خود هستند، چه انگیزهای برای امتیازدهی خواهند داشت؟ یک توافق موقت جدید، دست ایران را در هرگونه مذاکره آتی خالی میکند و در حالی که منازعه راهبردی ایران و آمریکا ادامه خواهد داشت، موضع ایران را تضعیف خواهد کرد.
۳ـ نکته بعدی این است که اگر واقعا قرار است آمریکا موضع خود را تعدیل کرده و یک توافق خوب با ایران را بپذیرد، زمانی بهتر از حالا وجود ندارد. اگر اکنون توافقی حاصل نشود، چه عاملی در آینده وجود دارد که باور کنیم وجود آن عامل رسیدن به یک توافق را تسهیل خواهد کرد؟ دولت آمریکا اکنون باید چند تصمیم اساسی بگیرد. چیز زیادی برای مذاکره باقی نمانده و خلاقیت برای یافتن راهحلهای فنی جدید هم نخواهد توانست بار عدم اتخاذ چنین تصمیمهایی را سبک کند. حدود ۱۰ روز دیگر، به احتمال زیاد، جمهوریخواهان مجلس سنا را هم به دست خواهند گرفت و آن وقت، دولت اوباما فقط تا ژانویه وقت خواهد داشت که تصمیمات تمامکننده درباره مذاکرات هستهای ایران را بگیرد. اگر بناست تا ژانویه یک متن قابل امضا وجود داشته باشد، زمانی جز چند هفته باقیمانده برای توافق روی اصول وجود نخواهد داشت.
۴ـ آقای روحانی و وزیر امور خارجهاش بارها گفتهاند حتی اگر توافقی رخ ندهد، دیوار تحریمها ترک برداشته و هرگز وضعیت سابق قابل تکرار نخواهد بود. اگر دولت به واقع به سخنی که میگوید باور دارد، نباید از شکست مذاکرات هراس داشته باشد. آمریکاییها چارهای جز تداوم مذاکرات و رسیدن به یک توافق با ایران نخواهند داشت. چه جمهوریخواهان سر کار بیایند و چه دموکراتها، در سرجمع قدرت تقابلی آمریکا با ایران ـ به ویژه با وضعیت فعلی منطقه ـ افزایشی ایجاد نخواهد شد. اگر دولت به واقع خواهان رسیدن به یک توافق خوب است باید آمریکا را متقاعد کند که در وضعیت استیصال و اضطرار نیست و این با سخنرانی و موضعگیری ممکن نخواهد بود. مخالفت قاطع با تمدید مذاکرات و اصرار بر اینکه تکلیف بحث باید همین حالا روشن شود، آمریکا را از این سوءتفاهم که ایران در هر حال خواهان توافق است و هیچ توافقی را بدتر از توافق نکردن نمیداند خارج خواهد کرد. تنها آن وقت است که ممکن است مشت آمریکا واقعا باز شود.
۵ـ عدم تمدید توافق ژنو به هیچوجه به معنای قطع یا ترک مذاکرات نیست. روشن است که در حالی که ایران به لحاظ فنی به وضعیت ماقبل ژنو بازگشته هم مذاکرات میتواند ادامه پیدا کند. اساسا قابل باور نیست که آمریکاییها تحت هیچ شرایطی میز مذاکره را ترک کنند. برای تبدیل مذاکرات فعلی به یک مذاکرات معنادار، یک شوک لازم است و مخالفت با تمدید میتواند این شوک را ایجاد کند.
این در حالی است که اعتماد در آغاز مطلبی با تیتر«ولایتی: اگر مذاکرات تا مدتهای مدید طول بکشد، باز هم پیروزی با ایران است»نوشته است: مشاور امور بینالملل مقام معظم رهبری گفت: مطمئن هستیم که در نهایت ولو اینکه مذاکرات تا مدتهای مدیدی طول بکشد، برد با جمهوری اسلامی ایران است.
مردم دیگر نمیخواهندش