مشکلات مجامع و سودهای تقسیمی شرکت ها، خروج سودها از بازار سرمایه و یک پیشنهاد
براساس اصلاح قانون تجارت مصوب 1347 شرکت ها ملزم به تهیه صورت های مالی در بازه 4 ماهه پس از پایان سال مالی هستند. همچنین، قانون تجارت، شرکت ها را به ارائه زمان تقسیم سود پیش از برگزاری مجامع ملزم ساخته است. به این معنا که شرکت قبل از برگزاری مجمع می بایست اطلاعات دقیق از زمان پرداخت سود تقسیمی ارائه دهد. همچنین طبق این قانون، شرکت ها می بایست تا حداکثر 10 ماه پس از مجمع، سود سهامداران را پرداخت کنند.
علیرغم موجود بودن این قوانین در کشورمان، به دلیل عدم وجود جریمه ها و راهکارهای کافی، شرکت ها به راحتی می توانند از پرداخت سود سرباز بزنند. کما اینکه در حال حاضر سهام شرکت هایی در بورس مورد معامله قرار می گیرند که تعدادی از آنها هنوز سود مصوب مجامع چندین سال گذشته خود را نیز به سهامدارانشان پرداخت نکرده اند. این در حالیست که پس از مجمع، مقدار سود تقسیمی از قیمت سهام کسر می شود.در واقع برخی مجامع نه تنها منفعتی برای سهامدارانشان نداشته اند، بلکه باعث ضرر و زیان آنها نیز شده اند.
حتی در صورتی که شرکت بخواهد سود تقسیمی را نیز به سهامداران پرداخت کند، احتمالا از شما می خواهد تا در بانک خاصی حساب باز کنید تا شرکت سود شما را پرداخت کند. در این مرحله شما باید زحمت کشیده به بانک رفته و مراحل افتتاح حسابی که شاید فقط یکبار به آن نیاز داشته باشید را انجام دهید. البته پس از دریافت سود نیز متوجه کمتر بودن آن از مقدار مصوب خواهید شد که در صورت تماس با شرکت، به شما خواهند گفت مبلغی به عنوان مالیات از سود شما کسر شده است. این در حالیست که شرکت اصلی نیز از سود اعلام شده مالیات کسر کرده و در واقع دو بار مالیات به یک سود تعلق گرفته است.
با وجود اعتراضات پراکنده سهامداران در سال های اخیر، همچنان هیچ مرجع مشخصی برای برطرف کردن این معضل وجود ندارد. نداشتن ساز و کار مشخص و تجمیع شده در یک سازمان یا شرکت نیز از جمله دیگر دلایل این معضل می باشد. در این مطلب به بررسی چند راهکار که در سایر کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرد، پرداخته ایم.
استرالیا و نیوزلند
در کشورهای استرالیا و نیوزلن 30 درصد مالیات به سود تقسیمی تعلق خواهد گرفت. در واقع 30 درصد از سود تقسیمی به دولت پرداخت می شود. اما در عوض به همین میزان مالیات از سود شرکت اصلی کسر خواهد شد. این روش باعث عدم خروج شدید نقدینگی از شرکت ها وضع شده است که باعث قوی تر شدن شرکت در طول زمان می شود. شرکت های این دو کشور نهایتاً تا 2 ماه پس از مجمع موظف به پرداخت سود سهامداران هستند. روش های پرداخت به سه صورت می باشند. شرکت می تواند با ارسال چک به آدرس شما نسبت به پرداخت اقدام کند اما در صورتی که شما تمایل به اعلام شماره حسابی داشته باشید، شرکت می تواند مبلغ سود سهام را مستقیماً به حساب واریز نماید. در صورتی که تمایل داشته باشید که سود سهام خود را دریافت نکرده و بابت مبلغ سود سهام خود، سهام شرکت را دریافت کنید، می توانید از تخفیف اندکی نیز در سرمایه گذاری خود بهره مند شوید. همچنین در صورت عدم پرداخت به موقع سود سهام، برای شرکت و مدیران آن جریمه هایی از جمله حبس در نظر گرفته شده است.
فرانسه
در فرانسه حداکثر زمان پرداخت سود ،9 ماه پس از مجمع می باشد. در صورتی که شرکت ها نتوانند سود تقسیمی را به موقع واریز نمایند، بر اساس مدت زمان دیرکرد می بایست جریمه هایی را تا سقف 10 درصد مستقیماً به سهامداران پرداخت کنند. همچنین در صورت دیرکرد در پرداخت سود، برای مدیران شرکت حبس در نظر گرفته شده است. مالیات بر سود تقسیمی نیز بین 10 تا 15 درصد در نظر گرفته شده است.
انگلستان
در این کشور، پس از برگزاری مجمع، شرکت ها تنها 30 روز زمان دارند تا نسبت به پرداخت سود سهامداران اقدام کنند. در قوانین انگلستان جریمه حبس برای مدیران شرکت هایی که نسبت به پرداخت سود در موعد مقرر اقدام نکرده اند، در نظر گرفته نشده است. اما جریمه نقدی معادل 5000 یورو جایگزین شده است. سهامداران انگلیسی مجبورند بین 7.5 تا 32.5 درصد از سود سهام خود را به مالیات اختصاص دهند که مقدار دقیق آن توسط دولت تعیین می شود.
یک پیشنهاد
خرید سهام در بورس توسط سهامداران و شرکت در مجامع آنها، با اعتبار سازمان بورس می باشد. در صورتی که این شرکت ها در بازار سرمایه پذیرفته نشده بودند اکثر سهامداران حاضر به خرید سهام آنها نبودند. بر این اساس، سنگینی مشکل تقسیم سود شرکت ها را نیز نباید بر گردن نحیف سهامداران نهاد و سازمان بورس باید مستقیماً برای این موضوع چاره ای بیاندیشد.
با توجه به سوابق نویسنده (محمدمهدی نوری) در بورس های بین المللی، پیشنهادی را جهت بهتر شدن روند پرداخت سود و عدم خروج سود تقسیمی از بازار سرمایه که یکی از معضلات بزرگ بازار سرمایه در ایران می باشد، ارایه خواهیم کرد.
در حال حاضر شرکت سپرده گذاری مرکزی بورس اوراق بهادار، به عنوان یکی از زیرمجموعه های بازار سرمایه فعالیت می کند. این شرکت در سال های گذشته با تعدادی از شرکت ها قراردادهایی را منعقد کرد که تقسیم سود آنها را مستقیماً بر عهده گرفت.
با توجه به وجود شرکت سپرده گذاری مرکزی بورس اوراق بهادار، می توان تمام مراحل تقسیم سود را در این شرکت تجمیع کرد. به این صورت که، هر شرکتی که وارد بورس می شود، موظف به عقد قرارداد با این شرکت خواهد شد.
تعدادی از بانک ها موظف به پرداخت وام به این شرکت سپرده گذاری خواهند شد و این شرکت پس از برگزاری مجامع و تصویب میزان سود، به پرداخت از محل وام ها اقدام کند. شرکت از بابت این عملیات درصدی از سود سهام ها را نیز کسر کند.
پس از آن، شرکت تقسیم کننده سود در موعد مقرر موظف به پرداخت به شرکت سپرده گذاری مرکزی خواهد بود که در صورت دیرکرد نیز موظف به پرداخت مبلغ مابه تفاوتی به عنوان جریمه به شرکت سپرده گذاری مرکزی خواهد شد که این موضوع به پرداخت سریع سود سهام شرکت ها منجر خواهد شد و طبیعتاً به یک جذابیت منحصر به فرد برای سرمایه گذاران بلندمدت و همچنین سرمایه گذار خارجی فراهم خواهد آورد. ضمن اینکه سهامداران به راحتی و در فاصله چند روز پس از مجمع می توانند سود سهام خود را دریافت کنند و همچنین انجام این عملیات به سودآوری شرکت سپرده گذاری مرکزی نیز منجر خواهد شد.
همچنین در صورت تمایل سهامدار به خرید سهام از محل سود تقسیمی شرکت ها، شرکت سپرده گذاری مرکزی تخفیفات خریدی را نیز از مراجع اخذ نماید. این روش به عدم خروج پول از بازار سرمایه منجر خواهد شد و سودهای تقسیمی تا حدودی در چرخه اقتصاد کشور سرمایه گذاری می شوند.
نویسنده: محمدمهدی نوری
کارشناس ارشد بازار سرمایه
جهت عضويت در كانال تلگرام #اخبار #اقتصادي #بورس_نيوز روي لينك زير كليك كنيد و گزينه JOIN را بزنيد.
https://telegram.me/boursenews_ir
این ظلم پرداخت 8 ماه بعد مجمع و برگزاری مجمع 4 ماه بعد سال مالی هم باید جمع بشه.
این فقط راهی شده برای اسیر کردن سرمایه ی مردم بدون هیچ ارزشی
وقتی یه شرکتی میگه تا آخر سال ان تومان درآمد داشته ، برای چی 8 ماه فرصت پرداخت داره ؟ تازه اون هم بعد 4 ماه از پایان سال مجمع میگیره.
مجموعا یکسال در اختیار داشتن سرمایه ی مردم ، به زور
این حرامه
بسیاری راضی نیستند
سود سهام ظرف مدت 8 ماه پس از تصویب پرداخت میشه، نه 10 ماه
اگر اطلاعات سایر کشورها رو هم با همین دقت بررسی کرده باشید که حرف نداره