مصائب بانکی در جذب سپرده‌گذاران/ دلبری سود بانکی تا کجا!

به گزارش بورس نیوز، در مهلت ۱۵ روزه‌ای که بانک مرکزی به بانک‌ها داد تا سپرده‌های مشتریان را تمدید و یا تغییر دهند، بانک‌ها اقدام به افزایش نرخ سود برای جذب سپرده و نگه داشت منابع قبلی کردند؛ گفته می‌شود نرخ سودی که این روزها به مشتریان پیشنهاد می‌شود تا ۲۳ درصد افزایش داشته و ۸ درصد بالاتر از نرخ متعارف ۱۵ درصدی مصوب شورای پول و اعتبار است. علاوه بر این، بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی، تمام افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند ارز را به‌صورت اسکناس در بانک‌ها سپرده‌گذاری کرده و از سود آن برخوردار شوند.

عباس نورخسروی کارشناس صنعت بانکی در گفت‌وگو با بورس نیوز در خصوص تأثیر افزایش نرخ سود بانک‌ها بیان کرد: سپرده‌های مدت‌داری که شهریورماه سال گذشته، با نرخ ۲۰ درصد توسط بانک‌ها جذب شد، سررسید شده‌اند. اگر بانک‌ها نرخ بالاتر از ۲۰ درصدی برای حفظ سپرده‌ها پرداخت کنند، به مشکلات رشد نقدینگی دامن زده و غول نقدینگی را تقویت خواهند کرد. طبیعتاً هر چه حجم نقدینگی بزرگ‌تر شود، سودی که باید پرداخت شود هم افزایش خواهد یافت. به نظر می‌رسد افزایش نرخ سود بانکی باهدف حفظ پول در بانک‌ها غیرمنطقی است؛ چراکه به‌هرحال نقدینگی در سیستم بانکی گردش دارد؛ ولی متأسفانه بانک‌ها آن‌قدر درگیر بازی پولی شده‌اند که توجهی به این موضوع نداشته و فقط به جذب پول با استفاده از ابزار سود بالا می‌اندیشند.

مدیرکل سابق امور مالی پست‌بانک در ادامه اظهار داشت: البته جذب سپرده در بانک‌ها بدون آنکه نقدینگی جذب تولید شود، باری از دوش اقتصاد کشور درنخواهد داشت. بانک‌ها عمدتاً بخشی از منابع خود را وارد حوزه به نگاهداری کرده‌اند و در حال حاضر با مشکل جریمه کسری برداشت‌ها و جریمه 35 درصدی از سوی بانک مرکزی مواجه‌اند؛ ازاین‌رو پرداخت سودهای بالاتر از 20 درصدی به سپرده‌گذاران برایشان هزینه کمتری در برداشته و با این وضعیت می‌توان گفت اگر بانکی حاضر به پرداخت سود بالاتر شود احتمالاً مشکلات بیشتری داشته و ریسک بیشتری متوجه سپرده‌گذاران خواهد بود.
نورخسروی در مورد راهکارهای قابل اجرا جهت بهبود وضعیت نظام بانکی اظهار داشت: اصلاح نظام بانکی و صندوق‌های بازنشستگی باید در دستور کار قرار گیرد. حداقل در محدوده استانداردهای فعلی ، نظارت‌ها تشدید شود؛ نسبت کفایت سرمایه برخی بانک‌های بزرگ به ۲ رسیده که بسیار نگران‌کننده است. ادغام ، همچنین افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و نیز نقد کردن دارایی‌های منجمد ازجمله اقداماتی است که می‌تواند راهگشا باشد. حجم بدهی دولت به بانک‌ها رقم سنگینی است و شاید بتوان به‌نوعی این بدهی را در قالب افزایش سرمایه منظور کرد.

وی در خاتمه به جذب سپرده‌های ارزی در بانک‌ها اشاره کرد و گفت: بر اساس بخشنامه بانک مرکزی به سپرده‌های ارزی طبق میزان مقررشده از سوی بانک مرکزی سود تعلق می‌گیرد؛ اما دو مورد بر روند جذب سپرده‌های ارزی اثر منفی بر جای خواهد گذاشت. نخست آنکه سود در نظر گرفته‌شده، جذاب نیست و دیگر آنکه به‌رغم تعهد بانک مرکزی به بازپرداخت سپرده‌ها به شکل ارزی، سپرده‌گذاران از سال‌های قبل تجربه ناخوشایندی دارند و نگرانی بابت احتمال تسویه‌حساب‌ها بر اساس ریال، مانع جدی بر سر راه جذب سپرده‌های ارزی ایجاد کرده و برخی دغدغه این را دارند که شاید در پایان دوره، به‌جای ارز به سپرده‌گذاران معادل ریالی آن پرداخت شود. امیدواریم دیگر خدشه‌ای به اعتماد سپرده‌گذاران وارد نشود.