مس چگونه ۱۰۰۰۰ دلاری شد

پرویز امانیان تحلیلگر بازارهای مالی در یادداشتی برای بورس نیوز در خصوص وضعیت بازار جهانی مس نوشت:

در شرایطی که در سال ۲۰۲۰ و هم‌زمان با رویارویی کشور‌ها با موج اولیه شیوع همه‌گیری کرونا، بسیاری از بخش‌های اقتصادی با رکود شدید مواجه شد و قیمت برخی فلزات مانند مس به کمترین میزان در سال‌های اخیر افت داشت، اما با نزدیک شدن به سال ۲۰۲۱ و اخبار امیدوارکننده از مقابله با ویروس، چشم‌انداز اقتصاد جهان بهبود یافت و بازار تعدادی از کالا‌ها به‌ویژه بازار فلزات دوباره رونق گرفت.

با آغاز سال ۲۰۲۱ و بهبود فعالیت‌های اقتصادی شاهد رشد بی‌سابقه قیمت فلزاتی مانند مس بودیم. بازیابی اقتصاد چین که از نیمه دوم سال گذشته آغازشده بود، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات را در شرایط رشد مناسب تقاضا قرار داده است. بااین‌وجود، عامل تقاضای کوتاه‌مدت چین به‌تنهایی نمی‌تواند برای رکوردشکنی قیمت مس کافی باشد و زمانی که قیمت مس به ۱۰ هزار و ۷۰۰ دلار رسید، بسیاری از فعالان بازار می‌گفتند، مگر چه اتفاقی افتاده که قیمت فلزاتی مانند مس طی مدت کوتاه با افزایش بی‌سابقه مواجه شده است.

برنامه‌های کاهش تولید کربن

عامل اثرگذار دوم بر بازار فلزات به‌ویژه مس و آلومینیوم را باید در جنبه‌های روانی بازار جست‌وجو کرد، جایی که تعهد اقتصاد‌های بزرگ جهان به کاهش انتشار کربن و بازگشت آمریکا در دوره بایدن به توافقنامه پاریس باهدف کنترل گرمایش زمین و اهداف محدود کردن افزایش دمای کره زمین تا کمتر از ۲ درجه تا سال ۲۰۵۰ به سود فلزاتی تمام‌شده که در این پروسه نقش پررنگی دارند.

اگر تولید خودرو‌های برقی و توسعه انرژی‌های تجدید پذیر را به‌عنوان دو رکن اصلی حرکت به سمت کاهش انتشار دی اکسیدکربن و سوخت‌های فسیلی در نظر بگیریم، بنابراین مس و آلومینیوم را باید ازجمله فلزات موردنیاز در مسیر تحقق اهداف کاهش کربن بدانیم. به‌عبارت‌دیگر، محرک رشد تقاضای فلزاتی مانند مس و آلومینیوم روی بخش‌های مربوط به انتقال انرژی مانند حمل‌ونقل و انرژی‌های تجدید پذیر تنظیم می‌شود. این موضوع به دنبال پیگیری اقتصاد‌های بزرگ برای دستیابی به اهداف کاهش کربن و سرعت بخشیدن به مراحل برق‌رسانی و انرژی‌های تجدید پذیر است؛ روندی که پیش‌ازاین در رشد چشمگیر فروش وسایل نقلیه برقی در کشور‌های اروپایی و چین دیده‌شده است.

موسسه Roskill پیش‌بینی کرده که کل مصرف مس تا سال ۲۰۳۵ بالغ‌بر ۴۳ میلیون تن خواهد بود که ناشی از نیاز‌های رشد جمعیت، شهرنشینی و تقاضای برق است. کل تولید معادن مس جهان در سال ۲۰۲۰ فقط ۲۰ میلیون تن بود.

این موسسه اعلام کرد: فشار تقاضا که طی سال‌های آینده بر تولیدکنندگان مس وارد می‌شود، نبود تعادل در بازار را تضمین می‌کند. همچنین سرمایه و هزینه‌ای که در معادن جدید سرمایه‌گذاری می‌شود، بسیار کمتر از سطح موردنیاز است.

مشکلات سمت عرضه

وقتی کارشناسان در همایش مجازی موسسه صنایع بازیافت قراضه (ISRI) در مورد افزایش قیمت مس، سیاست‌های واردات چین و آینده تقاضای مس به بحث و گفتگو پرداختند، علاوه بر اشاره به افزایش قیمت فلز سرخ درنتیجه رشد فعالیت‌های تولیدی جهان، خرید بیشتر کالا‌های فیزیکی در دوران کرونا و محرک‌های مالی و نرخ بهره نزدیک به صفر در اکثر اقتصادها، نیم‌نگاهی هم به تنگنا‌های معادن و مراکز بزرگ عرضه مس جهان داشتند؛ عاملی که در ماه‌های اخیر با بروز ناآرامی‌ها در شیلی-بزرگ‌ترین تولیدکننده مس جهان- تشدید شده است.

البته این تمام ماجرای تولید مس در شیلی نیست، چراکه تقویت گرایش‌های ملی‌گرایانه برای کنترل استراتژیک و اقتصادی بر منابع طبیعی و قدرت گرفتن حامیان این رویکرد، مسائل زیست‌محیطی معادن نزدیک به یخچال‌های طبیعی و افزایش حق امتیاز معادن که حتی از پرو به‌عنوان تولیدکننده دوم مس جهان نیز شنیده می‌شود، فعالان بازار را نسبت به کمبود عرضه نگران کرده است. هرچند موضوع گرایش‌های ملی‌گرایانه فقط محدود به شیلی نیست و در کنگو، بزرگ‌ترین تولیدکننده مس آفریقا نیز به شکل الزام ساخت کارخانه ذوب از سوی بهره‌برداران خارجی و جلوگیری از صادرات کنسانتره مشاهده می‌شود.

• بیشتر بخوانید: 

کاهش نزدیک به ۳ درصدی نرخ فروش کاتد مس