رييس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: هيچ اشكالي ندارد كه ملتي هم دهه فجر داشته باشد و هم نوروز و يا اينكه دفاع مقدسي درست شود كه هم انگيزه ديني داشته باشد و هم انگيزه ملي.
به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در اين همايش حجتالاسلام و المسلمين حسن روحاني طي سخناني در همايش ملي آيندهشناسي هويتهاي جمعي در ايران ـ كه از سوي مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام برگزار شد ـ با تاكيد بر اهميت هويت جمعي اظهار كرد: هويت، ماهيت تركيبي و عليالقاعده تعاملي است كه كم و بيش ماهيت سيالي دارد، در اين مبحث بايد ببينيم كه در چند سال آينده در كجا قرار خواهيم داشت.
وي خاطرنشان كرد: براي برنامههاي راهبردي و استراتژيك و سياستهاي كلي نياز داريم به اينكه آينده ميانمدتي را ترسيم كنيم ولو آنكه دقيق نباشد. وقتي ميخواهيم سياستي را براي ١٠ سال بنويسيم يا برنامهاي پنج ساله و يا اينكه چشمانداز بلندمدتي را مانند چشمانداز ٢٠ ساله را تدوين كنيم؛ ناچاريم بر اساس محاسبات علمي، آينده را پيشبيني كنيم. البته پيشبيني با پيشگويي متفاوت است. پيشگويي كار ما نيست و ما از نظر علمي فقط ميتوانيم آينده را پيشبيني كنيم. هرچه علوم دقيقتر باشد پيشبيني راحتتر است و هرچه به سمت علوم انساني ميرويم پيشبيني سختتر ميشود.
وي ادامه داد: وقتي در جامعهاي حجم پول بالا برود، پيشبيني آسان است كه به تورم ميرسد و يا كشوري كه تعامل با دنيا را خوب بلد نيست مسلما در آيندهاي نزديك به انزوا كشيده ميشود. اينها پيشبينيهايي است كه آسان است. بحث هويت نيز از مباحثي است كه بايد براي آينده مورد پيشبيني قرار بگيرد؛ يعني بدين معنا كه هويت ما در پنج يا ١٠ سال آينده در چه نقطهاي قرار ميگيرد. بحث هويت از اين جهت مهم است كه در امنيت ملي، سياست خارجي، رشد و توسعه و قدرت ملي اثرگذار خواهد بود.
رييس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام انگيزه، اتحاد و انسجام را از مهمترين مولفههاي قدرت ملي دانست و اظهار كرد: ملتي كه با هوش سرشار فعاليت ميكنند و در صحنههاي اجتماعي و سياسي حضور دارد، ميتواند داراي قدرت ملي باشد؛ بنابراين در قدرت ملي يا امنيت ملي هويت يك ملت حائز اهميت است و دشمن اگر بخواهد به ملتي هجمه يا حمله داشته باشد به جايگاه هويت ملي او توجه ميكند كه آيا اين كشور داراي قدرت و غرور ملي هست يا نه؟ در بحث سياست خارجي وقتي ملتي متحد، هوشمند و منطقي باشد، دشمن با او يكگونه مواجه ميشود و با كشوري كه ثبات ندارد و قابل اعتماد نيست به گونهاي ديگر مواجه ميشود.
وي اظهار كرد: ما نژاد زرد را ملتي سختكوش، آرام و مطيع در برابر قانون ميدانيم و اين مربوط به هويت جمعي آنهاست. البته در بحث هويت بخشهايي هم وجود دارد كه مربوط به اراده انسان نيست و آن خون، ابا و اجداد، خاك، سوابق تاريخي و سنتهاست و حتي با كمي تسامح دين و زبان را نيز ميتوان جزيي از اين بخش محسوب كرد؛ اما بخشهاي ديگري از هويت ملي است كه در اختيار نخبگان و سياستگذاران قرار دارد و آن اينكه مولفههاي هويت چگونه با هم تعامل داشته باشند.
/////وي يادآور شد: در ٣٠ سال اخير زماني بود كه عدهاي تلاش ميكردند هويت ما صرفا ديني و اسلامي باشد و هر جا آثاري از مليت و ايرانيت بود آن را شرك ميدانستند. حتي عدهاي دنبال آن بودند كه تعطيلات عيد نوروز را به دهه فجر تبديل كنند. برخي نيز وقتي از عشق به وطن صحبت ميكرديم برافروخته شده و ميگفتند اسلام فراي سرزمين و ميهن است. البته گروهي ديگر نيز از آن طرف افتاده بودند و آنقدر دنبال ايرانيت و مليت بودند كه از هر چه رنگ و بويي غير از اين دو داشت فرار ميكردند اما در مجموع اينها هر دو تلاشهاي بيثمري بود كه هيچ فايدهاي نداشت.
روحاني تاكيد كرد: هيچ اشكالي ندارد كه ملتي هم دهه فجر داشته باشد و هم نوروز و يا اينكه دفاع مقدسي درست شود كه هم انگيزه ديني داشته باشد و هم انگيزه ملي. اصلا مگر دفاع از خانه وظيفه ديني ما نيست؟ مگر آباداني ميهن و اعتلاي مردم جامعه وظيفه ديني محسوب نميشود؟ كجاي عشق به سرزمين با عشق به خدا، اسلام و قرآن در تضاد است؟ در بحث قوميتها نيز عدهاي به دنبال افراط بودند. در حالي كه ايراني بودن با كرد، بلوچ و عرب بودن منافاتي ندارد. اينها دايرههايي هستند در كنار هم كه متحدالمركزند؛ بنابراين بخشي كه در آيندهپژوهي بايد مدنظر قرار دهيم آينده تعاملات است.
وي گفت: در بحث جهاني شدن نيز متاسفانه اين مشكل وجود دارد كه عدهاي با ناراحتي به اين مساله مينگرند و ميگويند جهاني شدن مساوي است با فرسايش هويت ملي و يا اينكه معتقدند در آينده اگر حواسمان نباشد مساوي است با هضم هويت ملي ما در هويت جهاني. البته ممكن است نگرانيهايي در برخي مباحث مانند مباحث فرهنگي و سياسي وجود داشته باشد اما آيا اين خطر بزرگي است كه هويت و فرهنگ ملي، افتخارات و اعتقادات ما را از ما بگيرد، يا ميشود آنها را تجميع كرد و تعامل داشت؟ برخي منطقشان صفر و ١٠٠ است و ميگويند يا تقابل يا تسليم و هرچه ميگوييم تعامل ميگويند اين همان تسليم است و معتقدند كه بايد براي تسليم نشدن تقابل كرد والا هويتمان هضم ميشود.
وي در ادامه با طرح اين پرسش كه " آيا در ٣٠ سال با دنيا تعاملي نداشتهايم؟" ادامه داد: هواپيمايي از ايران بلند ميشود و به كشوري ديگري ميرود و يا كشتي كالاي ما را به اروپا و غرب و شرق ميبرد. مگر اينها از مقررات جهاني تبعيت نميكنند و يا موارد ديگري كه ما از دنيا بهره گرفتهايم مانند مجلس؟ درست است كه نام مجلس شوراي اسلامي بر آن نهاده شده و در بخشي از آييننامه با مدل جهاني خود تفاوت دارد اما مثلا در اغلب موارد يكسان هستند مانند راي اعتماد به وزراء يا استيضاح آنها. ما اينها را از غرب گرفتهايم و علم، تجربه و دانش غرب و شرق نميشناسد. بسياري از كارهاي ما حتي در آداب معاشرت و پوشش و ... نيز از غرب گرفته شده و اين هيچ اشكالي ندارد.