بنا بر گزارش بورس نیوز به نقل از دنیای اقتصاد ؛ سناریوی جدید رییس ستاد مدیریت
حمل و نقل و مصرف سوخت درباره آينده بنزین که به گفته وی منجر به قطع سهمیه بنزین خودروهای پرمصرف مي‌شود، هر چند تاریخ دقیقی بر اجرای آن نیست، اما به گفته کارشناسان جو روانی‌اين سناریو از هم اکنون تاثیر خود را بر بازار خودروهای پر مصرف خواهد گذاشت.
این سناریو البته در دراز مدت بر روند تولید خودروسازان نیز تاثیرگذار خواهد بود، تاثیری که نمودار تولید را قطعا با فراز و نشیب‌هایی روبه‌رو مي‌کند.
نسخه‌اي که محمد رویانیان رییس ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت برای خودروهای پرمصرف (آنهایی که در هر 100کیلومتر سیکل ترکیبی بیش از هشت لیتر بنزین مي‌سوزانند) پیچیده، بیش از آنکه متوجه محصولات شرکت سایپا باشد، قطعا خودروهای‌ايران خودرو را تحت الشعاع قرار خواهد داد. چراکه بنابر جدول ارائه شده از سوی سازمان بهینه سازی مصرف سوخت، محصولاتی مانند پژو 405، سمند سورن، پارس و وانت پیکان در هر 100کیلومتر سیکل ترکیبی، بالای هشت لیتر بنزین مي‌بلعند و در بین محصولات سایپا فقط زانتیا مشمول طرح جدید رویانیان به حساب مي‌آید.
کارشناسان معتقدند با وجود آنکه مشخص نیست طرح حذف سهميه بنزين پر مصرف‌ها چه تاریخی به اجرا در مي‌آید و باک اين نوع خودروها در کدام نیمه شب، از بنزین یارانه‌اي محروم مي‌شود، اما گرد آثار اعلام‌اين سناریو خیلی زودتر از اجرای آن بر پیکره بازار خودرو خواهد نشست و از همین حالا مي‌توان سرنوشت خودروهای پر مصرف را حدس زد.
احتمالا افت قیمت، محتمل‌ترین سرنوشتی است که کارشناسان و دست اندرکاران صنعت خودرو کشور از آن برای آينده پرمصرف‌ها و محرومان از بنزین یارانه‌اي پيش‌بيني مي‌کنند.
جای تردید نیست که بنزین و نرخ آن فاکتوری بسیار مهم در خرید خودرو نه تنها در‌ايران، بلکه در دنیا به حساب مي‌آید و افت و خیز اين سوخت حیاتی، منجر به تغییرات اساسی در نمودارقیمتی بازار خودرو نیز مي‌شود.
به هر حال وقتی خودرویی از بنزین یارانه‌اي لیتری 100تومان محروم و میزبان بنزین آزاد لیتری 400تومان مي‌شود، حداقل به صورت مقطعی افت تقاضای آن طبیعی به نظر رسیده و با کاهش تقاضا، قیمت آن نیز افت مي‌کند.
این در حالی است که پایدار ماندن‌اين اوضاع بستگی مستقیمي به رفتار خودروسازان در تولید دارد.
در واقع اگر همزمان با پدیدار شدن نشانه‌های رکود در بازار خودروهای پرمصرف، تیراژ تولید آنها پایین بیاید، بازار پس از گذراندن دوره رکود ناشی از جو روانی حذف سهمیه سوخت پرمصرف‌ها، به تدریج با میزان تولید هماهنگ مي‌شود به نحوي كه نه تنها نوار افت تقاضا و قیمت پاره خواهد شد بلکه احتمال بازگشت محرومان از بنزین یارانه‌اي به شرایط فعلی آنها در بازار، دور از ذهن نیست.
البته عکس بخشی از‌اين ماجرا احتمالا برای خودروهای کم مصرف نیز رخ خواهد داد، چراکه هرچه دسترسی مشتریان به بنزین یارانه‌اي محدود و محدودتر شود، میل آنها به سمت محصولات کم مصرف خواهد چرخید و افزایش تقاضا برای‌اين خودروها، صعود قیمتی شان را در بازار رقم مي‌زند، حال اينکه کم مصرف‌ها نیز پس از مدتی به شرایط عادی خود بازگردند، بسته به‌اين است که خودروسازان به خصوص‌ايران خودرو چه برنامه‌اي را برای توسعه محصولات کم مصرف خود در نظر بگیرند.
هر چند که رییس ستاد مدیریت
حمل و نقل و مصرف سوخت، حذف سهمیه بنزین پرمصرف‌ها را اقدامي‌تشویقی-تنبیهی خوانده و ابراز امیدواری کرده است که خودروسازها به سمت تولید محصولات کم مصرف بروند، اما به نظر مي‌رسد، با توجه به وضعیت تولید فعلی و تکنولوژی خودروسازان داخلی، تحقق آن مدت‌ها به طول بیانجامد و کم مصرف‌ها دوران پررونق و البته گرانی را در پیش داشته باشند.
دورانی که احتمالا شامل حال خودروهای گازسوز نیز خواهد شد و با حذف سهمیه بنزین، تقاضا برای‌اين نوع محصولات نیز افزایش مي‌یابد. هر چند بستر لازم و زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه خودروهای گازسوز و افزایش تیراژ آنها وجود ندارد، اما به نظر مي‌رسد با اين وجود باز هم هستند مشتریانی که قرار گرفتن در صف‌های طویل جایگاه‌های سوخت گاز (CNG) را به بنزین آزاد با قیمت حداقل لیتری 400تومان ترجیح داده و خودرو گازسوز سوار شوند.
خودروهایی که همین حالا با مدل بنزین سوز خود، تفاوت قیمتی حداقل یک میلیون تومانی دارند و اگر تقاضا برای آنها بالا رود، قطعا قیمت شان نیز سر به صعود خواهد گذاشت، چراکه تیراژ فعلی آنها در مقایسه با دو سه سال گذشته، به شکلی چشمگیر افت کرده و تولید موتور پایه گاز سوز نیز در شرایط امیدوارکننده، اقتصادی و قابل ذکری نیست.
قابل ذکر است که ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت به عنوان نماینده دولت در اخذ تصمیمات سوختی کشور، اصرار زیادی به در نظر گرفتن سهمیه‌اي 30درصدی برای گاز در سبد سوخت آينده دارد و از آن سو نظر کارشناسان و سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در تقابل با اين موضع ستاد است، به نحوی که آنها معتقدند سهم گاز به دلیل توسعه نیافتن زیرساخت‌هایی نظیر تولید انبوه موتور پایه گازسوز و همچنین جایگاه‌های CNG، باید زیر 20درصد باشد.
هر چند رویانیان اين توسعه نیافتگی را متوجه وزارت نفت مي‌داند و کاهش تولید خودسرانه دوگانه سوزها توسط خودروسازان را نامشروع خوانده است، اما به نظر مي‌رسد ستاد مدیریت مصرف سوخت نیز به عنوان هماهنگ کننده بخش‌های مختلف کشور در زمینه بسترسازی برای استفاده بهینه از همه سوخت‌ها در سبد سوخت، نتوانسته آن طور که باید و شاید، نقش هماهنگ کننده خود را ايفا کند و اختلافی که هم اکنون بین دولت، وزارت نفت و سازمان بهینه‌سازی در زمینه سهم گاز به وجود آمده، به نوعی ناشی از همین کمرنگ بودن نقش ستاداست. این موضوع وقتی اهمیت بیشتری پیدا مي‌کند که سناریو ستاد در قطع سهمیه بنزین خودروهای پرمصرف به اجرا درآمده و بخشی از مشتریان به سمت خرید دوگانه سوزها بروند که در‌اين صورت اگر وضعیت زیرساخت‌هایی مانند موتور پایه گازسوز و جایگاه‌های سوخت گاز به همین منوال فعلی باشد، تکرار تجربه تلخ زمستان 86 برای مشتریان خودروهای دوگانه سوز دور از ذهن نخواهد بود.
به خاطر حذف یارانه‌ها
اما مجلس نشین‌ها دیروز در حالی به کلیات طرح هدفمند کردن یارانه‌ها رای مثبت دادند که به گفته کارشناسان، عملی کردن حذف یارانه‌های انرژی به عنوان یکی از بندهای حساس اين طرح به دلیل عواقب اجتماعی آن، نیازمند‌ايجاد پیش زمینه‌ها و زیرساخت‌های خاصی است و در اين میان، مالکان خودروهای شخصی تاثیری خاص و مهم را از حذف یارانه‌ها خواهند پذیرفت. این در حالی است که خودروهای کم مصرف، موتورهای پایه گازسوز و جایگاه‌های CNG به عنوان مهم‌ترین زیرساخت‌های فنی در‌اين زمینه از شرایط مناسبی برخوردار نیست.
رییس ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت در اين زمینه به خبرنگار ما مي‌گوید: وقتی طرح هدفمند کردن یارانه‌ها در دست بررسی مجلس شورای اسلامي‌قرار گرفته و با تصویب آن، قیمت سوخت آزاد مي‌شود، چه فرقی مي‌کند که زیرساخت خودروهای دوگانه سوز فراهم باشد یا نه؟
وی با تاکید بر‌اينکه هدف ستاد از ايجاد محدودیت برای مصرف بنزین، در تنگنا قرار دادن مردم نیست، مي‌افزاید: هدف ما آماده سازی جامعه برای اجرای مناسب طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، به شکلی که فشار چندانی به مردم نیاید، است.
سرنوشت آينده بازار
به گفته عباس کاظمي، مدیرعامل سازمان بهینه سازی، جدولی که‌اين سازمان در زمینه میزان مصرف سوخت خودروها ارائه کرده، مبنای اجرای سناریوی تشویقی-تنبیهی ستاد مدیریت در حذف سهمیه پرمصرف‌هاست و با‌اين حساب خودروها ی پر مشتری و پر تیراژی نظیر پژو405، سمند سورن،روآ، پارس و زانتیا در‌آينده‌اي که تاریخ دقیق آن هنوز مشخص نیست، از بنزین یارانه‌اي محروم خواهند شد، محرومیتی که به گفته کارشناسان افت تقاضای آنها را در بازار به دنبال خواهد داشت.
فرید زاوه یکی از کارشناسان در‌اين زمینه مي‌گوید: افزایش و کاهش تقاضا در بازار خودرو بیش از آنکه ناشی از تاثیر عملی حذف سهمیه بنزین باشد، به جو روانی‌اين موضوع بر می‌گردد. وی مي‌افزاید:همان‌طور که مشتریان، دوسال پیش پس از اعلام سهمیه‌بندی بنزین، تحت تاثیر جو روانی آن قرار گرفته و با حرکت به سمت خرید خودروهای کم مصرف و دوگانه سوز، نه تنها بازار بلکه تولید خودروسازان را نیز تحت تاثیر قرار داده و به سمت و سویی متفاوت از دوران پیش از سهمیه‌بندی بنزین کشاندند، قطعا‌اين بار نیز ماجرایی مشابه در انتظار بازار خودرو کشور است.
به گفته‌اين کارشناس، بازه زمانی طبیعی برای تاثیرپذیری بازار خودرو‌ايران از حذف سهمیه بنزین خودروهای پرمصرف، سه تا شش ماه است، اما تاثیر روانی آن بسیار زودتر از‌اينها دامان بازار را خواهد گرفت.
زاوه با تاکید بر کاهش مقطعی تقاضا و همچنین قیمت خودروهای پرمصرف تاکید مي‌کند: با حذف سهمیه بنزین پژو 405، بخشی از تقاضای اين محصول به سمت ریو مي‌رود.
این گفته زاوه در شرایطی است که با توجه به تیراژ نه چندان بالای ریو، افزایش قیمت اين محصول در صورت بالا رفتن تقاضا محتمل به نظر مي‌رسد.
اما مدیر بازاریابی‌ايران خودرو نیز در زمینه تاثیرپذیری بازار خودرو از اجرای سناریوی حذف بنزین خودروهای پرمصرف می‌گوید: بین دو تا سه ماه طول می‌کشد تا اين اثرپذیری خود را نشان دهد.
وی می‌گوید: وقتی بنزین سهمیه‌ای پرمصرف‌ها حذف شود، طبعا تقاضا در بازار خودروهای پر مصرف کاهش پیدا خواهد کرد چراکه به هر حال بنزین نقش تعیین کننده‌اي در انگیزه خرید مشتریان دارد.
هاشمي‌با بیان‌اينکه در حالت کلی سه بازه زمانی با حذف سهمیه بنزین پرمصرف‌ها در انتظار بازار خودرو است، تاکید می‌کند: بازه زمانی اول، بازه افت تقاضا برای خودروهای محروم شده از بنزین یارانه‌اي به حساب می‌آید و بازه دوم نیز دوران رجوع نسبی مشتریان است و در بازه زمانی سوم نیز تقاضا به سمت کم‌مصرف‌ها و دوگانه‌سوزها خواهد رفت.
به گفته مدیر بازاریابی ايران خودرو نمودار قیمت‌ها نشان می‌دهد از همین حالا که بحث حذف سهمیه بنزین مطرح شده، تقاضا برای خودروهای دوگانه‌سوز افزایش یافته است که‌اين موضوع را باید ناشی از جو روانی سناریو‌های مطروحه دانست.
گرانی کم مصرف‌ها
اما مدیر فروش و بازاریابی سایپا در پاسخ به اين سوال که چه‌آينده‌ای در انتظار بازار خودرو کشور در صورت حذف بنزین خودروهای پرمصرف است، مي‌گوید: چون اين اقدام در جهت محدودیت و گران شدن است، بنابراین افزایش قیمت خودروهای کم مصرف نیز اجتناب‌‌ناپذیر به نظر مي‌رسد.
فرزاد نشان تاکید مي‌کند: بنزین فاکتوری بسیار تاثیرگذار در خرید خودرو به حساب مي‌آید و اگر سهمیه‌اين سوخت طبق سناریوی ستاد مدیریت حذف شود، مشتریان به تدریج از خودروهای پرمصرف فاصله گرفته و به سمت کم مصرف تر‌ها مي‌روند. وی در زمینه بازه زمانی تاثیر کاهش یا حذف سهمیه‌بندی بنزین بر بازار خودرو تاکید مي‌کند: اثرگذاری اين طرح، سریع‌تر از اجرای آن خواهد بود چراکه مشتریان با توجه به آينده بنزین، در مورد خرید و فروش خودرو تصمیم مي‌گیرند. وی از پراید به عنوان خودرویی که با توجه به‌اين سناریو در‌آينده گران خواهد شد، یاد مي‌کند.
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه
نظرسنجی
نظر شما درباره نحوه واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس چیست؟