هشدار جدی درباره وضعیت تجارت غیرنفتی کشور

به گزارش بورس نیوز، تجارت غیرنفتی ایران در فروردین ۱۴۰۴ با کاهش در حجم و ارزش کلی، تراز تجاری مثبت اما شکننده، ارزش افزوده پایین صادرات در مقایسه با واردات بالا و تمرکز بر بازارهای محدود مواجه است. این وضعیت نیازمند اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه برای افزایش صادرات با ارزش افزوده، تنوع در شرکای تجاری و مدیریت بهینه هزینه‌های واردات می‌باشد.

 بر اساس آمار گمرک، تجارت غیرنفتی ایران در فروردین ۱۴۰۴ به میزان ۱۰ میلیون و ۷۵۶ هزار تن و به ارزش ۵ میلیارد و ۷۹۸ میلیون دلار رسید که نشان‌دهنده کاهش ۱۲ درصدی در وزن و ۳ درصدی در ارزش نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. از کل تجارت خارجی غیرنفتی، ۸ میلیون و ۹۵۷ هزار تن به ارزش ۲ میلیارد و ۹۴۲ میلیون دلار به صادرات و یک میلیون و ۷۹۹ هزار تن به ارزش ۲ میلیارد و ۸۵۶ میلیون دلار به واردات اختصاص یافته است.

کاهش همزمان در وزن و ارزش تجارت غیرنفتی ممکن است به رکود اقتصادی، محدودیت‌های بین‌المللی، چالش‌های حمل و نقل، نوسانات نرخ ارز و سیاست‌های تجاری داخلی مرتبط باشد. همچنین احتمال تغییر ترکیب کالاهای صادراتی به سمت کالاهای با ارزش افزوده کمتر وجود دارد.

ساختار صادراتی ایران بیشتر بر پایه خام‌فروشی است و این نشان می‌دهد که ایران بیشتر کالاهای با وزن بالا و ارزش پایین را صادر می‌کند و در مقابل کالاهای با وزن کمتر و ارزش افزوده بالاتر را وارد می‌کند. 

نکته جالب این است که صادرات غیرنفتی از حیث وزن و ارزش بیشتر از واردات بوده است. اما با وجود این اختلاف، ارزش‌ها به هم نزدیک هستند که نشان‌دهنده بالاتر بودن ارزش متوسط هر تن کالای وارداتی نسبت به کالای صادراتی است.

متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی در فروردین ۱۴۰۴ به ۳۲۸ دلار رسید که نسبت به سال گذشته ۰.۴۷ درصد افزایش داشته و متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۵۸۷ دلار بوده که ۳۹ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است.

چین به عنوان بهترین بازار صادراتی ایران با ۹۹۷ میلیون دلار، بیشترین سهم صادرات را به خود اختصاص داده است. عراق و امارات متحده عربی در رتبه‌های بعدی قرار دارند. وابستگی بیش از حد به چند بازار محدود، اقتصاد ایران را در برابر تحولات سیاسی و اقتصادی آسیب‌پذیر کرده و قدرت چانه‌زنی کشور را کاهش داده است.

گزارش‌های گمرک همچنین نشان می‌دهد که کشورهای عمده واردکننده به ایران در این مدت شامل امارات متحده عربی، چین، ترکیه و دیگر کشورها بوده‌اند که ۸۳ درصد از وزن و ۸۵ درصد از ارزش کل واردات به ایران از این کشورها تامین شده است.

انتهای پیام/