اثرات انتشار اوراق مرابحه ارزی در بورس مسکو بر بازار سرمایه ایران
به گزارش بورس نیوز، اثرات انتشار اوراق مرابحه ارزی در بورس مسکو بر بازار سرمایه ایرانبا اعلام رئیس‌کل بانک مرکزی مبنی بر برنامه انتشار اوراق مرابحه ارزی در بورس مسکو، بازار سرمایه ایران با رویدادی مواجه شده که اگرچه در ظاهر به‌طور مستقیم در بازار داخلی اجرا نمی‌شود، اما پیامد‌های ساختاری و سیگنال‌های مهمی برای اقتصاد و بازارهای مالی کشور دارد.
این اقدام در صورت اجرا، نخستین تجربه رسمی ایران در انتشار ابزار بدهی اسلامی در یک بازار سرمایه خارجی محسوب می‌شود و می‌تواند دارای آثار زیر باشد:
۱. گسترش قلمرو فاینانس اسلامی در بستر‌های بین‌المللیاستفاده از اوراق مرابحه در بازارهای خارجی نظیر بورس مسکو، گامی استراتژیک در راستای بومی‌سازی و معرفی ابزار‌های مالی اسلامی در نظام مالی جهانی. این اقدام، در کنار تلاش برای توسعه روابط اقتصادی با شرکای غیربرجامی، می‌تواند به ایجاد بازار ثانویه اوراق اسلامی در بستر‌های غیرغربی کمک کند.
۲. مدیریت بخشی از فشار‌های ارزی بر تراز بانک مرکزی در شرایطی که دسترسی مستقیم به بازارهای مالی جهانی محدود شده، استفاده از ابزار‌های مالی ارزی در بازارهایی، چون روسیه، با هدف تأمین مالی پروژه‌ها یا پوشش کسری بودجه ارزی، می‌تواند به کاهش فشار بر ذخایر ارزی داخلی و ثبات بیشتر نرخ ارز کمک کند. در صورت موفقیت، این سیاست می‌تواند نرخ موثر تسهیلات ارزی را کاهش دهد و هزینه سرمایه برای برخی شرکت‌های واردات‌محور یا صادرات‌محور را بهبود ببخشد.
۳. کاهش تزاحم در بازار بدهی ریالی داخلی انتشار این اوراق در خارج از مرز‌ها به معنی تأمین منابع خارج از ظرفیت بازار سرمایه داخلی است. در نتیجه، تزاحم احتمالی دولت یا بانک مرکزی در جذب منابع از بازار بدهی ریالی کاهش یافته و فضای تنفس بیشتری برای شرکت‌ها و نهاد‌های مالی در بازار بدهی ایران ایجاد خواهد شد. این موضوع به بهبود نرخ‌های بازده و جذابیت مجدد بازار اوراق داخلی نیز کمک می‌کند.
۴. ارسال سیگنال اعتماد به پایداری ساختار‌های مالی از منظر رفتاری، این اقدام به نوعی سیگنال مثبت به بازار است که نشان می‌دهد سیاست‌گذار پولی در پی متنوع‌سازی منابع مالی، گسترش دیپلماسی اقتصادی و کاهش وابستگی به بازارهای غربی است. این پیام، در صورت پشتیبانی با عملکرد واقعی، می‌تواند بخشی از ریسک‌های انتظاری فعالان بازار را تعدیل کرده و بر ارزیابی پرتفوی صندوق‌ها و سرمایه‌گذاران نهادی اثرگذار باشد.
جمع‌بندی تحلیلی:
اگرچه جزییات فنی طرح هنوز اعلام نشده، اما نفس ورود به بازارهای خارجی برای انتشار اوراق اسلامی، اقدامی نوآورانه و قابل‌توجه در عرصه سیاست‌گذاری مالی ایران است. این رویکرد، در صورت مدیریت درست ریسک‌ها، تخصیص منابع هدفمند، و شفاف‌سازی فرایند بازپرداخت، می‌تواند مقدمه‌ای برای توسعه بازار بدهی بین‌المللی ایران و نیز جلب سرمایه‌گذاران خارجی با محوریت ابزار‌های اسلامی باشد. بازار سرمایه ایران، به‌ویژه در بخش بدهی و اوراق، می‌تواند از این اقدام منتفع شود؛ مشروط به آنکه نظام گزارش‌دهی و اطلاعات‌رسانی این ابزارها، شفاف و قابل اتکا باشد.
