"همیار"، بیمه‌ای برای سهامداران خرد در روز‌های پرریسک بازار
مهران رضوانی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با بورس‌نیوز، با اشاره به انتشار اوراق اختیار فروش تبعی با نماد "همیار" از سوی صندوق تثبیت بازار سرمایه، اظهار کرد: این اوراق که از روز دوشنبه ۲۳ تیرماه عرضه می‌شود، در واقع نوعی بیمه سهام برای پرتفوی سرمایه‌گذاران خرد به‌شمار می‌رود.
وی توضیح داد: اوراق تبعی "همیار" مشمول پرتفوی‌هایی خواهد بود که ارزش آنها در تاریخ ۱۷ تیر ۱۴۰۴ کمتر از ۵۰۰ میلیون تومان بوده است. در صورت عدم فروش سهام موجود در این سبد تا تاریخ ۱۶ تیر ۱۴۰۵، سرمایه‌گذاران مشمول حمایت صندوق تثبیت خواهند شد.
سود ۲۰ درصدی؛ نه خیلی جذاب، اما اثرگذار
رضوانی ادامه داد: در صورتی که بازده سهام نگهداری شده طی این یک‌سال بیش از ۲۰ درصد باشد، سرمایه‌گذار سود خود را دریافت خواهد کرد. اما چنانچه سود سبد سهام کمتر از ۲۰ درصد باشد، صندوق تثبیت مابه‌التفاوت سود واقعی تا نرخ تضمین‌شده ۲۰ درصد را نقداً به سرمایه‌گذار پرداخت خواهد کرد. این طرح در شرایط فعلی بازار، آن را گامی در جهت تقویت اعتماد سهامداران خرد و کاهش ریسک نوسانات عنوان کرد.
رضوانی در ادامه با اشاره به نرخ سود تضمینی ۲۰ درصدی این اوراق، خاطرنشان کرد: اگرچه سود ۲۰ درصدی در یک سال در مقایسه با نرخ تورم و رشد پایه پولی در اقتصاد ایران، رقم چندان جذابی به‌نظر نمی‌رسد، اما نکته مثبت این طرح بیشتر در بعد روانی آن قابل توجه است.
بیشتر بخوانید: نکات مثبت بازار، سنگینی بیشتری نسبت به ریسک‌های موجود دارد
وی افزود: این نرخ سود ممکن است برای جذب سرمایه‌گذاران جدید یا ترغیب فعالان قدیمی بازار به افزایش سرمایه‌گذاری، کافی نباشد. با این حال، طرح «همیار» می‌تواند به‌عنوان یک سپر روانی در برابر ریزش‌های بیشتر بازار عمل کرده و سطحی از اعتماد را در فضای نااطمینانی ایجاد کند.
نقطه پایان روند نزولی یا تنها وقفه‌ای موقت؟
این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: پس از شرایط نزولی شدید بازار، چه در روز‌های منتهی به شروع جنگ و چه بلافاصله پس از آن، اجرای چنین طرحی می‌تواند به‌عنوان نقطه پایان یک روند نزولی در بازار تلقی شود. به گفته رضوانی، این پیام به سرمایه‌گذاران منتقل می‌شود که کف شاخص کل در محدوده دو میلیون و ۷۰۰ هزار واحد می‌تواند سطح حمایتی معتبری باشد.
رضوانی ابراز امیدواری کرد که اعتماد حاصل از اجرای این طرح بتواند زمینه ورود تدریجی نقدینگی جدید به بازار و جلوگیری از تشدید خروج سرمایه‌های خرد را فراهم کند.
تجربه‌های گذشته و امید به تأثیرگذاری
این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با سابقه اجرای اوراق اختیار فروش تبعی در بازار سرمایه اظهار کرد: در سری‌های گذشته که این اوراق منتشر شد نیز شاهد رشد‌هایی هرچند کوتاه‌مدت در بازار بودیم. به گفته وی، اگر در ادامه مسیر عواملی نظیر کاهش ریسک‌های سیستماتیک به‌ویژه ریسک‌های سیاسی و اقتصادی نیز به کمک بازار بیایند، می‌توان امیدوار بود که رشد فعلی بازار، از حالت مقطعی خارج شده و به رشد‌های میان‌مدت و بلندمدت نیز منتهی شود.
رضوانی تأکید کرد: اجرای این طرح در مقطع فعلی به نظر می‌رسد کارگشا و مؤثر باشد و حداقل در کوتاه‌مدت می‌تواند از تداوم ریزش بازار جلوگیری کند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به عملکرد صندوق تثبیت بازار سرمایه و منابع در اختیار آن گفت: منابع این صندوق مشخص و محدود است و منشأ تأمین مالی آن نیز کاملاً شفاف است. با این حال، به لحاظ حجم منابع مالی، این صندوق توانایی ایجاد موج‌های بزرگ صعودی در بازار را ندارد و اساساً چنین انتظاری هم از این نهاد وجود ندارد.
صندوق تثبیت؛ نهاد ثبات‌بخش، نه محرک رشد
به گفته این کارشناس، همان‌گونه که از عنوان آن پیداست، هدف اصلی صندوق تثبیت جلوگیری از ریزش‌های سنگین و حمایت در شرایط بحرانی است، نه تحریک و ایجاد رشد‌های پرشتاب. رضوانی تصریح کرد: مهم‌ترین نقش صندوق تثبیت، حفظ تعادل بازار در دوران‌های پرنوسان است، نه جهت‌دهی صعودی یا نزولی به کلیت بازار.
رضوانی در ادامه با اشاره به وظیفه و رسالت اصلی صندوق تثبیت بازار سرمایه عنوان کرد: وظیفه این صندوق آن است که در زمان‌های ریزش شدید بازار، صرف‌نظر از نوع یا منشأ ریسک، وارد عمل شده و با به‌کارگیری ابزار‌های حمایتی مناسب، از تداوم افت شاخص جلوگیری کند. در واقع، هدف از ورود صندوق تثبیت، ایجاد زمینه‌ای برای بازگشت آرامش به بازار و سپس ایجاد بستر مناسب برای ورود نقدینگی جدید از سوی سرمایه‌گذاران است تا بازار بتواند تحرکات مثبت و صعودی را تجربه کند.
مداخله هوشمندانه؛ شرط موفقیت
وی در ادامه نکته کلیدی در عملکرد این صندوق را "هوشمندی در انتخاب ابزار و زمان مداخله" دانست و افزود: آنچه کارایی صندوق را تعیین می‌کند، تشخیص صحیح زمان مداخله و انتخاب مؤثرترین ابزار ممکن در آن بازه زمانی است. به گفته رضوانی، این همان نقطه‌ای است که تفاوت در عملکرد حرفه‌ای صندوق تثبیت نمایان می‌شود و باید از سوی ارکان تصمیم‌گیر این نهاد مورد توجه قرار گیرد.
تأخیر در ورود به بحران؛ نقدی بر عملکرد اخیر
در ادامه گفت‌و‌گو، مهران رضوانی، کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به تاخیر صندوق تثبیت بازار در ورود به جریان حمایتی پس از شوک ناشی از جنگ ۱۲روزه اظهار داشت: پس از تعطیلی چندروزه بازار به دلیل تحولات منطقه‌ای، در زمان بازگشایی شاهد افت شدید شاخص و قیمت‌ها بودیم؛ در حالی که انتظار می‌رفت صندوق تثبیت بازار با آمادگی قبلی و شناخت ریسک سیستماتیک موجود، بلافاصله وارد عمل شود. به اعتقاد رضوانی، صندوق می‌توانست حتی در ایام تعطیلی بازار تمهیدات لازم را بیاندیشد و با ابزار‌هایی مانند انتشار اوراق تبعی یا همان بیمه سهام، مانع از این موج نزولی شدید در روز‌های ابتدایی بازگشایی بازار شود.
او افزود: اکنون با گذشت چند روز از آن ریزش سنگین، قرار است اوراق تبعی "همیار" از ۲۳ تیرماه عرضه شود. با این حال، نکته کلیدی آن است که صندوق تثبیت بازار باید با درک درست از موقعیت‌ها، در زمان مناسب و با ابزار مناسب مداخله کند؛ این دقیقاً همان ماموریت اصلی این نهاد حمایتی است.
رضوانی در پایان ابراز امیدواری کرد که در مقاطع آتی، رفتار حرفه‌ای‌تر و هوشمندانه‌تری از سوی صندوق تثبیت بازار شاهد باشیم تا در شرایط بحرانی، بازار سرمایه از حمایت به‌موقع و اثربخش برخوردار شود.
پایان مطلب
