ثبات غیرمنتظره اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۵
به گزارش بورس نیوز، اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۵ برخلاف پیشبینیهای بدبینانه ابتدای سال، عملکردی باثبات را پشت سر گذاشت. آغاز جنگ تجاری آمریکا نگرانیهایی جدی درباره رکود ایجاد کرده بود، اما رشد اقتصادی جهان بار دیگر در حدود سه درصد حفظ شد. نرخ بیکاری در اغلب کشورهای توسعهیافته پایین باقی ماند و بازارهای سهام نیز سالی قابل قبول را ثبت کردند. با این حال، تورم همچنان مهمترین محرک نگرانی سیاستگذاران بود و در بخش قابل توجهی از کشورهای عضو OECD بالاتر از هدف دو درصدی قرار داشت.
روش ارزیابی اکونومیست
مجله «اکونومیست» برای پنجمین سال متوالی عملکرد ۳۶ اقتصاد عمدتاً کشورهای ثروتمند را بر اساس پنج شاخص کلیدی بررسی کرده است: تورم هسته، پهنای تورم، رشد تولید ناخالص داخلی، وضعیت بازار کار و بازدهی بازار سهام. نتیجه این ارزیابی، اختلافهایی قابل توجه میان اقتصادها را نشان میدهد.
کشور پرتغال در صدر جدول
پرتغال عنوان بهترین اقتصاد سال ۲۰۲۵ را کسب کرده است. رشد اقتصادی فراتر از متوسط اروپا، تورم کنترلشده و جهش بازار سهام، این کشور را در صدر قرار داده است. رونق گردشگری و افزایش ورود سرمایهگذاران خارجی نیز به تقویت این روند کمک کرده است. در کنار پرتغال، دیگر کشورهای جنوب اروپا از جمله اسپانیا و یونان نیز عملکردی چشمگیر داشتهاند و مسیر احیای اقتصادی خود را ادامه دادهاند.
عملکرد ضعیف شمال اروپا
کشورهای شمال اروپا امسال جزو ضعیفترین اقتصادها بودهاند. استونی، فنلاند و اسلواکی در انتهای جدول قرار گرفتهاند. آلمان با وجود بهبود نسبت به سالهای گذشته همچنان با ضعف ساختاری روبهرو است. بریتانیا نیز عملکردی متوسط داشته و تحتتأثیر تورم هسته بالاتر از حد مطلوب باقی مانده است. ایالات متحده با وجود بازار کار قدرتمند، به دلیل تورم بالا در رتبههای میانی قرار گرفته است.
تورم؛ مهمترین چالش سال ۲۰۲۵
تورم هسته همچنان عامل تعیینکننده در رتبهبندی است. ترکیه بدترین عملکرد را ثبت کرده و تورم هسته این کشور فاصله معناداری با سایر اقتصادها دارد. استونی با تورم نزدیک به هفت درصد در جایگاه دوم بدترینها قرار گرفته است. در بریتانیا نیز اگرچه تورم نسبت به سال گذشته کاهش یافته، اما همچنان بالاتر از هدف بانک مرکزی است. در نقطه مقابل، کشورهایی مانند سوئد، سوئیس و فنلاند با تورم بسیار پایین مواجهاند؛ وضعیتی که خطر بازگشت کاهش قیمتها و رکود را افزایش داده است. در آمریکا و استرالیا نیز پهنای تورم بالا رفته و بخش بزرگی از سبد مصرفکننده با رشد قیمتی بیش از دو درصد مواجه است.
رشد اقتصادی و بازار کار
در زمینه رشد اقتصادی، پرتغال عملکرد درخشانی داشته و فراتر از میانگین اروپا رشد کرده است. جمهوری چک و کلمبیا نیز با تقویت همزمان رشد تولید و اشتغال در میان اقتصادهای موفق قرار گرفتهاند. در مقابل، کرهجنوبی با کاهش اشتغال روبهرو بوده و نروژ تحتتأثیر افت تجارت جهانی و بازار کالا عملکرد ضعیفی ثبت کرده است. در ایرلند نیز آمار رشد ۱۲ درصدی GDP بهدلیل فعالیت شرکتهای چندملیتی دقیق تلقی نمیشود و «تقاضای داخلی تعدیلشده» شاخص مناسبتری برای ارزیابی این کشور است.
بازار سهام؛ تصویر ناهمگن
عملکرد بازارهای سهام نیز ناهمگن بوده است. آمریکا برخلاف انتظارات، بازدهی چشمگیری ثبت نکرده و رشد آن بیشتر بازتاب عملکرد سالهای پیش است. در فرانسه نیز افت ارزش شرکت LVMH باعث شده بازار سهام این کشور در وضعیت خنثی باقی بماند. دانمارک بدترین عملکرد را داشته و سقوط ۶۰ درصدی سهام شرکت Novo Nordisk ضربه سنگینی به بازار وارد کرده است.
در نقطه مقابل، بازار سهام اسرائیل بهترین عملکرد سال را رقم زده و سهام بانک Leumi حدود ۷۰ درصد رشد کرده است. بازار پرتغال نیز با افزایش بیش از ۲۰ درصدی در میان برندگان اصلی قرار دارد.
در نهایت ارزیابی اکونومیست نشان میدهد که اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۵ علیرغم حفظ ثبات کلی، با ناهمگونی قابل توجهی در عملکرد اقتصادها روبهروست. جنوب اروپا دورهای از احیا و رشد پایدار را پشت سر میگذارد، در حالی که شماری از اقتصادهای شمال اروپا و برخی اقتصادهای بزرگ صنعتی با چالشهای ساختاری و تورمی مواجهاند. بازارهای سهام نیز تصویر متفاوتی ارائه میدهند؛ از سقوط جدی در دانمارک تا جهش در اسرائیل. این روندها نشان میدهد که مسیر سیاستگذاری اقتصادی در سالهای آینده بیش از گذشته تحتتأثیر تفاوتهای منطقهای و ساختاری قرار خواهد داشت.
