گروه اقتصاد، رضا زندي: نفت ايران با طلاي چيني معاوضه شد. پيش از اين تهران پذيرفته بود تا بخشي از پول نفتش را از پكن به «يوان» بگيرد. هند هم سال گذشته طي توافقي با ايران اعلام كرده بود تا 45درصد پول نفت وارداتي از ايران را به روپيه پرداخت كند. حالا «وال‌استريت ژورنال» در گزارشي از معاوضه دو محموله نفتي ايران با طلاي چيني خبر داده است: «اخيرا دو محموله نفتي ايران در ازاي دريافت طلا به چين ارسال شده است.» منابع آگاه گفته‌اند تهران و پكن توافق كرده‌اند تا بخشي از پول نفت صادراتي با طلا و يوان تسويه شود. يك منبع مطلع هم به «داوجونز» گفته است چين در حال حاضر يك‌سوم نفت صادراتي ايران را خريداري مي‌كند. اين در حالي است كه صادرات روزانه ايران به چين در ماه‌هاي اخير به دليل اختلاف بر سر قيمت كاهش يافته بود. استراتژي گرفتن طلا از چيني‌ها در قبال فروش نفت، از گرفتن «يوان» كم‌تلاطم‌تر است. هر چند، نوسان قيمت طلا، ممكن است ما را متضرر كند. در صورتي كه «يوان» تبديل نشود لاجرم بايد پول نفت صادراتي را صرف خريد كالا از چين كرد. فعلا خبر ارسال دو كشتي نفت به چين در قبال گرفتن طلا، منتشر شده است.
كاهش 54درصدي خريد نفت؟
واردات نفت چين از ايران در ماه مارس 2012 نسبت به مدت مشابه سال قبل 54درصد كاهش داشته است. اين را «بلومبرگ» منتشر كرده است: «ايران طي ماه مارس كمتر از 108ميليون تن، نفت به چين فروخته است.» چين و هند بزرگ‌ترين بازارهاي صادرات نفت ايران هستند. وزير دارايي هند نيز چندي پيش اعلام كرد كه واردات نفت از ايران را نسبت به سال 2011 ميلادي از 22ميليون تن در سال به 14ميليون تن كاهش مي‌دهد. هيلاري كلينتون در سفرش به هند از مقامات اين كشور خواسته بود تا واردات نفت از ايران را كاهش دهند. موضوعي كه با اعلام مخالفت وزير خارجه اين كشور مواجه شد. واردات نفت هند از ايران در ماه آوريل حدود 269هزار بشكه بود. اين رقم در ماه آوريل سال 2011، 449هزار بشكه در روز گزارش شده است.
تركان: نيكسون بازي را بهم زد
مبادله نفت با طلا، موافقان و مخالفاني دارد. گروهي معتقدند پول نفت بايد حتما به ارزهاي معتبر دريافت شود تا سبد ارزي كشور قوي و متنوع باشد. برخي اما، در شرايط تحريم، چنين مبادله‌اي را كمك‌كننده به سيستم اقتصادي كشور ارزيابي مي‌كنند. «آنچه براي ما مهم است فروش نفت در اين شرايط است. ايران بايد بتواند فشارهاي تحريم را به هر شيوه كم كند و نفتش را بفروشد. حالا چه پولش را با طلا بگيرد، چه با يوان، چه با روپيه يا «وون». اين را معاون سابق برنامه‌ريزي وزارت نفت به «شرق» مي‌گويد.
آقاي تركان، دريافت پول نفت از چيني‌ها به يوان بهتر است يا با طلا؟
من معتقدم دريافت پول نفت با طلا در شرایط فعلی حتي از دلار هم بهتر است. چون به راحتي مي‌توانيم با طلا معامله كنيم. من با مساله فروش ارزان ارز یا سکه توسط دولت موافق نيستم. اما سكه ارزان به چرخه جامعه وارد مي‌شود اما دلارفروشي ارزان يعني خروج ارز از كشور.
اما با طلا كه نمي‌توان از كشورهاي ديگر جنس خريد؟
«ما مي‌توانيم از هر كشور با پول محلي خودش جنس بخريم. طلا را هم مي‌توانيم به پول هر كشور تبديل كنيم.» براساس توافقي كه در سال 1974 و پس از جنگ جهاني دوم امضا شد، دلار به عنوان ارز واحد جهاني مورد پذيرش قرار گرفت و در ازاي آن هر انس طلا معادل 35 دلار تعيين شد. موضوعي كه رييس‌جمهور نيكسون در سال 1977 آن را دور زد: «نتيجه به هم زدن بازی توسط نيكسون بحران اقتصادي سال‌هاي 1998 در آسيا و 2006 در جهان است.» اين را تركان مي‌گويد.
سوريه با نفت ايران قرارداد مي‌بندد
در حالي كه بازارهاي نفتي مهم ايران تحت‌تاثير تحريم‌ها قرار گرفته است مديرعامل شركت پالايش نفت و گاز سوريه از خريد سالانه 900هزار تن گاز مايع ايران خبر داده است: «دولت دمشق قصد دارد تا قرارداد جديدي براي خريد بنزين و گازوييل از ايران امضا كند.» اين خبر را «مهر» به نقل از نزيه جوهره، منتشر كرده است. وي كه براي بازديد از طرح‌هاي پارس‌جنوبي به عسلويه رفته است از نياز سوريه به واردات سالانه 900هزار تن گاز مايع خبر داده است: «سوريه سالانه دو‌ميليون تن بنزين و گازوييل وارد مي‌كند. هم‌اكنون نياز گاز مايع سوريه از طريق ايران تامين مي‌شود.»
بازی ترک‌ها با نفت
تركيه كه اين روزها نقش محوري در تحولات منطقه برعهده گرفته حالا واردات نفت از ايران را افزايش داده است. موسسه آمار تركيه اعلام كرده است اين كشور در ماه مارس روزانه 270هزار بشكه از ايران نفت وارد كرده است. اين رقم 7/2درصد نسبت به ماه قبل از آن رشد كرده است. در عين حال تحليلگران ترك به ديلي تايمز گفته‌اند شركت توبراس، تنها شركت پالايشگاهي و بزرگ‌ترين واردكننده نفت در اين كشور، احتمالا واردات خود از ايران را كاهش خواهد داد. يك مقام مسوول در بخش صنايع دولت تركيه اعلام كرد: «واردات ماه آوريل مجددا به ميزان عادي يعني 140هزار بشكه در روز بازگشته و در ماه مي نيز در همان حد باقي خواهد ماند.» يكي از كارشناسان بازار نفت ابراز عقيده كرده است كه پيش از كاهش واردات، تركيه تلاش مي‌كند حداكثر ذخيره‌سازي نفت را انجام دهد: «بالاترين ميزان خريد نفت تركيه معمولا در ماه‌هاي مي تا سپتامبر انجام مي‌شود. ممكن است شركت توبراس خواسته باشد قبل از شروع تحريم‌ها تا حد ممكن نفت ايران را خريداري و ذخيره كند.» «فارس» به نقل از وزير انرژي تركيه نوشته است: «تركيه خريد نفت از برخي كشورهاي آفريقايي نظير ليبي و نيجريه را كه سال‌ها از آنها نفت وارد نكرده بود، آغاز كرده است.» ايران در سه ماهه اول سال 2012، روزانه 193هزار بشكه نفت به تركيه ارسال كرده كه معادل نيمي از نياز 350هزار بشكه‌اي اين كشور است.
مجوز صدور نفت به بخش خصوصی
همزمان با تحولات مهم بين‌المللي براي فروش نفت و دريافت پول آن، رييس موسسه مطالعات بين‌المللي انرژي از ارسال طرح جامع انرژي كشور به دولت خبر داده است. براساس اين طرح، سهم حامل‌هاي مختلف انرژي در سبد انرژي كشور مشخص خواهد شد. رييس اتحاديه صادركنندگان فرآورده‌هاي نفتي هم از مجوز وزارت نفت براي فروش نفت خام توسط بخش خصوصي خبر داده است. خسروجردي در گفت‌وگويي با «ايسنا» اعلام كرد: «براساس مجوز وزارت نفت، بخش خصوصي مي‌تواند صادرات روزانه 20درصد (معادل 400هزار بشكه) از نفت خام صادراتي ايران را انجام دهد.» به گفته وي وزارت نفت براي صدور اين مجوز سه شرط گذاشته است: «داشتن قرارداد تامين خوراك يك پالايشگاه خارجي، عدم فروش يا مذاكره با مشتري‌هاي شركت ملي نفت ايران و عدم فروش نفت به پالايشگاه‌هاي انگليس و فرانسه از جمله توتال و شل از شروط وزارت نفت است.» براساس آنچه خسروجردي اعلام كرده است، صادرات نفت ايران توسط بخش خصوصي با نرخ روز و ارز آزاد صورت خواهد گرفت. وزارت نفت تاكنون جزييات صدور چنين مجوزي را منتشر نكرده است اما احتمالا يكي از راهكارهاي اين وزارتخانه براي مقابله با تحريم خواهد بود. هنوز مشخص نيست كه اين مجوز در قالب فروش نفت در بورس خواهد بود يا خير.
زیمبابوه، مشتری جدید نفت ایران
سفير زيمبابوه در تهران ديروز از آمادگي اين كشور براي خريد بيشتر نفت ايران خبر داده است. نيكلا سركيتي به مهر گفته است كه اين كشور همچنين خواستار واردات گازوييل كم‌گوگرد از ايران شده است. نشست مشترك وزارت نفت ايران و زيمبابوه ديروز در تهران برگزار شد. اگر تحريم اتحاديه اروپا در ماه ژوئن اجرايي شود كشور آفريقايي زيمبابوه هم شايد در فهرست مشتريان احتمالي ايران قرار گيرد.
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه
نظرسنجی
نظر شما درباره نحوه واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس چیست؟