مهمترین معضل ساختار اقتصادی کشور و بازار سرمایه

خواندن ۲ دقیقه

به گزارش بورس نیوز،  علیرغم اینکه آقای همتی از جنس بازار سرمایه وبیمه بود، اما به بازار سرمایه جفا کرد و بعنوان عضو شورای بورس و در جایگاه تاثیرگذار ریاست بانک مرکزی، عملا از ابتدای سال ۹۹ تاکنون با موافقت خود با لغو مصوبه کنترل بازار در کنار وزیر امور اقتصادی و دارایی در بازار سرمایه دخالت کرد.

جای تاسف است با اینکه، بازار سرمایه در تب کمبود نقدینگی می‌سوزد، ولی سیستم بانکی ۳میلیون میلیارد تومان (ماهانه معادل ۲۵۰هزار میلیارد تومان) منابع مالی حبس کرده است و همچنان اصرار به حبس آن دارد.

جناب همتی عزیز
همه چیز در اقتصاد به نرخ بهره ربط دارد و سیستم بانکی با دستکاری و افزایش نرخ بهره، منافع سهامداران را ضایع کرد.

متاسفانه سیستم بانکی با تداوم فعالیت سرمایه گذاری خلاف خود علیرغم فرمایشات رهبری مبنی بر اینکه بانک‌ها غلط می‌کنند فعالیت سرمایه گذاری وبنگاهداری داشته باشند، بیش از هشت ضربه اساسی به اقتصاد کشور و مردم زده است که متاسفانه اقدامات اساسی برای توقف فعالیت سرمایه گذاری و رقابت ناسالم بانک‌ها در فعالیت سرمایه گذاری انجام نداده است.

آیا بازار سرمایه انتظار زیادی دارد که بخواهد بانک مرکزی و سیستم بانکی به فعالیت سرمایه گذاری خلاف خود و رقابت نا سالم بانک‌ها پایان دهد.

پول وسیله مبادله است و بانک تجاری یک واسطه گر پولی است و فعالیت بانک‌ها باید محدود به فعالیت پولی و اعطای اعتبار خلق شده از محل خلق نقدینگی چاپ پول و ضریب فزاینده ان باشد و از فعالیت سرمایه گذاری که شامل سپرده سرمایه گذاری و انجام سرمایه گذاری است، خارج شود و این فعالیت را با تبدیل سپرده سرمایه گذاری به گواهی صندوق سرمایه گذاری بادرامد ثابت ویا اوراق بهادار با درآمد ثابت منتشر شده توسط دولت و شرکت‌ها به بازار سرمایه واگذار نماید.

متاسفانه عدم توقف فعالیت سرمایه گذاری‌های بانک‌ها هشت ضربه اساسی به اقتصاد کشور و مردم عزیز، بویژه فشر ضعیف، جامعه وارد نموده است که به شرح ذیل است:

۱-فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها باعث شده که بالغ بر سه میلیون میلیارد تومان منابع مالی در سیستم حبس شود ودر خدمت تولید و توسعه کشور قرار نگیرد.

وجود نسبت پول (سپرده‌های غیرهزینه‌زا) به نقدینگی زیر ۲۰درصد کشور در مقایسه با دنیا که بالای ۸۰درصد است، نشان دهنده حبس نقدینگی در سیستم بانکی است.

بعنوان مثال شما ۱۰۰میلیارد تومان سپرده بانکی در بانک دارید، می‌روید برداشت می‌کنید و اوراق بهادار با درآمد ثابت یا صندوق سرمایه گذاری بادرامد ثابت از بازار سرمایه می‌خرید، ایا پولی از سیستم بانکی خارج می‌شود؟ قطعا خیر. ولی شما با اینکار ۱۰۰میلیارد تومان منابع مالی برای بازار سرمایه و خرید اوراق بهادار دولت تامین کردید بدون اینکه منابعی از سیستم بانکی خارج شود. حال اگر این اتفاق برای کل سپرده‌های سرمایه گذاری بانک‌ها که بالغ بر سه میلیون میلیارد تومان است، اجرا شود، بدون اینکه ریالی از سیستم بانکی خارج شود حداکثر به همین میزان، یعنی سه هزار همت منابع مالی برای بازار سرمایه و تولید تامین می‌شود.

۲- متاسفانه این حجم از حبس نقدینگی و منابع مالی، روزانه بالغ بر دو هزار میلیارد تومان معادل سالانه بیش از ۷۰۰هزار میلیارد تومان نقدینگی از این محل خلق می‌کند که در نهایت با توجه به عدم رشد متناسب تولید کشور، به تورم و خالی شدن جیب مردم بویژه فشر ضعیف، جامعه می‌انجامد.

قابل توجه جناب همتی که ۶۰هزار میلیارد تومان چاپ پول در بهمن و اسفند ۹۸ باعث خلق نقدینگی ۴۲۰هزار میلیارد تومان ذیل ضریب فزاینده از طریق همین سپرده سرمایه گذاری با نرخ بالای سود سپرده بانکی بوده است

۳-فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها باعث شده است که بخش عمده سپرده‌های بانکی برخلاف دنیا، سپرده‌های سرمایه گذاری با نرخ بالا باشد و قیمت تمام شده شده پول بانک‌ها را به شدت بالا برده و هزینه تولید از طریق نرخ تسهیلات بانکی را به شدت افزایش داده به گونه‌ای که منجر به تضعیف تولید و حذف ده‌ها هزار طرح تولیدی در طی چهل سال گذشته شده است

۴- فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها باعث شده که هزاران میلیارد تومان سود نهفته متعلق به سهامداران بانک‌ها در قالب ابهامات سود مشاع و سهم سپرده گذار بلا تکلیف باشد و اجازه تقسیم یا تبدیل و یا تجدید سرمایه از آن محل را نداشته باشد.

همین موضوع باعث شده که دولت و آشنایان مدیران بانک‌ها دستتشون توی جیب سهامداران بانک‌ها باشد و منافع سهامداران را به سمت خود در قالب مالیات‌های اضافی و مطالبات مشکوک الوصول وام‌ها منتقل کنند
بایستی با حذف سپرده سرمایه گذاری ناشی از فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانکها، به تقسیم بندی غلط سود مشاع و غیر مشاع بانک‌ها برخلاف سیستم بانکداری استاندارد پایان داد و هرچه زودتر جلو فسادی ناشی از آن را گرفت و ترازنامه بانک‌ها را شفاف کرد.

۵- فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها به رقابت ناسالم و خلاف بانک‌ها در جذب منابع از طریق نرخ سود بانکی دامن زده و علیرغم نظارت بانک مرکزی، بانک‌ها همچنان به این رقابت خلاف گونه ادامه می‌دهند که این خود نیز به نهادینه شدن فساد و ناکارآمدی و خلق نقدینگی و تورم بیشتر می‌انجامد.

۶-متاسفانه همیشه دلیل بالا بودن نرخ تسهیلات بانک‌ها را، بالا بودن نرخ سود سپرده سرمایه گذاری فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها اعلام می‌نمایند. با توجه به توجیه پذیر نبودن تولید با نرخ‌های تسهیلات بالا، منابع بانکی به سمت فعالیت‌های سوداگرانه با بازدهی‌های سوداگرانه تورم زا، هدایت شده است.
اگر فعالیت سرمایه گذاری بانک‌ها متوقف شود هزینه پول بانک‌ها و به تبع آن نرخ تسهیلات تولید کاهش یافته و با توجیه پذیر شدن نرخ بازده مورد انتظار تولید، منابع مذکور به جای اختصاص به فعالیت‌های خلاف سوداگرانه به فعالیت‌های تولید اختصاص می‌یابد.

۷- با حبس واحتکار بیش از سه هزار همت منابع مالی در سیستم بانکی، کشف نرخ بهره به صورت نا کارآمد و دستوری علیرغم وجود مازاد نقدینگی مازاد (نیاز دولت و شرکت‌ها به منابع مالی مذکور در سال ۱۴۰۰حدودا ۱۰۰۰همت از ۳۰۰۰همت فوق الذکر برآورد می‌شود)، بسیار بالا نگه داشته شده است و باعث دستکاری در سایر بازار‌های دیگر بویژه بازار سرمایه و نابود شدن منافع سهامداران خرد شده است.

۸- متاسفانه فعالیت خلاف سرمایه گذاری بانک‌ها باعث شده که این فعالیت وفعالیت اعتباری بانک‌ها بصورت یکجا در اختیار بانک قرار داده شود وبه فساد ناشی از تضاد منافع این دو فعالیت در بانک. دامن زده شود و باعث ایجاد محدودیت در اعطای تسهیلات به مردم شده و منابعی که باید صرف اعطای تسهیلات شود صرف فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها شده است.

یادمان باشد، زمانی بازار پول و سرمایه مکمل همدیگر هستند که بازار پول فقط به فعالیت پولی و اعتباری خود و بازار سرمایه به فعالیت سرمایه گذاری بپردازد.

در شرایط فعلی که بانک‌ها به فعالیت سرمایه گذاری خلاف خود ادامه می‌دهند متاسفانه بازار سرمایه مثل یک بازار رقیب تلقی شده و سیستم بانکی همیشه سعی در تضعیف بازار سرمایه دارد.

جای تاسف است که اقتصاد مردم بویژه فشر ضعیف جامعه فدای فعالیت سرمایه گذاری خلاف بانک‌ها و رقابت ناسالم آن‌ها در جذب منابع از این طریق با چراغ سبز نهاد ناظر خو یعنی بانک مرکزی شده است.‌ای کاش گوش شنوایی وجود داشت.

عباسعلی حقانی نسب 

• بیشتر بخوانید:

دروغ بزرگ به "بورس"